Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερες είναι οι έρευνες που συνδέουν τις διατροφικές διαταραχές με την ψυχολογία και τα συναισθήματα των ανθρώπων. Το 70% των ανθρώπων φαίνεται ότι καταφεύγουν σε υπερκατανάλωση φαγητού σε περίοδο άγχους, στρες, πίεσης, νευρικότητας, στενοχώριας και μελαγχολίας. Επίσης, πολλές φορές παρατηρείται και σε στιγμές μεγάλης χαράς, ικανοποίησης και χαλάρωσης το ίδιο φαινόμενο.  Το φαγητό πολλές φορές οδηγεί σε αίσθημα πληρότητας διεγείροντας τις ορμόνες ντοπαμίνη και σεροτονίνη στον εγκέφαλο.

Η συναισθηματική σύνδεση με το φαγητό έχει φανεί ότι έχει ρίζες από την παιδική ηλικία ιδιαίτερα όταν οι γονείς χρησιμοποιούν το φαγητό ως μέσω επιβράβευσης για τα παιδιά τους.

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να μπορούμε να αξιολογούμε το αίσθημα της πείνας, αν πρόκειται για βιολογική (πραγματική) ή συναισθηματική (παραπλανητική).

Η βιολογική πείνα χαρακτηρίζεται από τις εξής ιδιότητες:

  • Εμφανίζεται σταδιακά
  • Παρουσιάζει μεγαλύτερη δυνατότητα αναμονής μέχρι την κατανάλωση
  • Ο κορεσμός πραγματοποιείται ομαλά και φυσιολογικά
  • Υπάρχει ικανοποίηση από την αίσθηση των γεύσεων χωρίς τύψεις και ενοχές
  • Οι διατροφικές επιλογές περιλαμβάνουν συνήθως όλες  τις ομάδες τροφίμων (συνειδητή κατανάλωση)
  • Το άτομο μπορεί να καταναλώσει πιο αργά την τροφή

Η συναισθηματική πείνα αντιθέτως, χαρακτηρίζεται από τα εξής χαρακτηριστικά:

  • Εμφανίζεται απότομα κυρίως μετά από ένα έντονο συναίσθημα
  • Οι επιλεγόμενες τροφές συνήθως είναι πλούσιες σε θερμίδες και λιπαρά (π.χ. γλυκά)
  • Ο κορεσμός είναι δύσκολο να επέλθει, συνήθως εμφανίζεται λαιμαργία
  • Η ικανοποίηση και ανακούφιση από την τροφή αποτελεί επιτακτική ανάγκη
  • Το άτομο καταναλώνει γρήγορα και ασυναίσθητα την τροφή
  • Μετά την κατανάλωση της  τροφής συνήθως παρατηρούνται συναισθήματα τύψεων και ενοχών.

Τρόποι αντιμετώπισης:

  • Μην παραλείπετε το πρωινό και τα ενδιάμεσα γεύματα (υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να ελέγξει κανείς την τάση για υπερφαγία όταν είναι χορτάτος)
  • Απομακρύνετε τους πειρασμούς
  • Ανακαλύψτε και εντάξτε στην καθημερινότητά σας μια ευχάριστη ενασχόληση
  • Διατηρήστε ημερολόγιο καταγραφής τροφίμων και συναισθημάτων (έτσι καταφέρνετε την καλύτερη διαχείριση και αυτογνωσία)
  • Μόλις επέλθει η ασυγκράτητη επιθυμία για κατανάλωση μιας λιπαρής τροφής όπως τα γλυκά περιμένετε μερικά λεπτά και προσπαθήστε να απομακρύνετε από το μυαλό αυτή την σκέψη και επιθυμία. Τις περισσότερες φορές η επιθυμία θα υποχωρήσει.
  • Μην συνδέετε το φαγητό με την  παρηγοριά και την επιβράβευση. Επιβραβεύστε τον εαυτό σας κάνοντας δραστηριότητες που σας ευχαριστούν (π.χ. ένας περίπατος, η ανάγνωση ενός βιβλίου)

ΜΙΧΟΥ ΕΥΗ

ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΣ – ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΣ

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ  ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ  HEALTH  SIGN