Οι ασθενείς με προχωρημένη ΧΑΠ είναι σε κατάσταση υποθρεψίας, γνωστή ως πνευμονική καχεξία. Οι σωματικές ικανότητες και η ποιότητα ζωής αυτών των ασθενών είναι επηρεασμένες ενώ η πρόγνωση είναι κακή.

Οι βασικές αρχές της θεραπείας της ΧΑΠ είναι η φαρμακοθεραπεία, κυρίως με βρογχοδιασταλτικά, αλλά και μη φαρμακευτικές προσεγγίσεις, όπως η αναπνευστική φυσικοθεραπεία και οι διατροφικές παρεμβάσεις. Ειδικότερα, η διόρθωση της υποθρεψίας αποτελεί κομβικό στόχο στη θεραπεία των ασθενών με ΧΑΠ.
Η διατροφική θεραπεία βασίζεται στην υψηλή πρόσληψη θερμίδων και έχει φανεί ότι είναι αποτελεσματική στη διατήρηση και βελτίωση της μυϊκής λειτουργίας καθώς και στην αύξηση της αντοχής στην άσκηση αναπνευστικών ασθενών με υποθρεψία. Πέραν της υψηλής θερμιδικής δίαιτας, βελτίωση της γενικής κατάστασης των ασθενών με ΧΑΠ έχει παρατηρηθεί και με την πρόσληψη συγκεκριμένων θρεπτικών συστατικών.

Τα θρεπτικά συστατικά που έχουν μελετηθεί περισσότερο είναι οι βιταμίνες C,D και Ε. Πρόκειται για βιταμίνες με αντιοξειδωτικές ιδιότητες που έχει φανεί ότι μειώνουν το οξειδωτικό στρες στους ασθενείς με ΧΑΠ. Ειδικότερα, πάνω από το 60% των ασθενών με ΧΑΠ έχει έλλειψη βιταμίνης D και η συμμετοχή της βιταμίνης στην παθοφυσιολογία της ΧΑΠ διερευνάται εντατικά. Επιπρόσθετα, το λυκοπένιο, η ουσία που περιέχεται στις ντομάτες και τα καρότα, διαθέτει αντιοξειδωτικές ιδιότητες και έχει φανεί ότι βελτιώνει τη λειτουργία των πνευμόνων (FEV1) στους ασθενείς με ΧΑΠ.

Η μειωμένη έκφραση του παράγοντα Nrf-2, ενός παράγοντα που επάγει τη δημιουργία αντιοξειδωτικών ενζύμων, έχει ενοχοποιηθεί ως αίτιο αυξημένου οξειδωτικού στρες στους ασθενείς με ΧΑΠ. Η σουλφοραφάνη, που περιέχεται στο μπρόκολο, θεωρείται παράγοντας που ενισχύει το Nrf-2.
Τέλος, η έλλειψη γλουταμίνης είναι συνηθισμένη στους ασθενείς με ΧΑΠ και προκαλεί ελαττωματική σύνθεση των πρωτεϊνών των μυών.

Έτσι, ενθαρρύνεται η πρόσληψη τροφών με αυξημένες θερμίδες, φρούτων και λαχανικών καθώς και συγκεκριμένων θρεπτικών συστατικών, όπως βιταμίνες, αντιοξειδωτικές ουσίες και αμινοξέα. Εύλογα θεωρείται ότι οι συμπληρωματικές θεραπείες είναι πιο αποτελεσματικές σε ασθενείς που παρουσιάζουν έλλειψη του συστατικού που πρόκειται να χορηγηθεί.

Τέλος, υπάρχουν αξιόπιστα δεδομένα ότι πέρα από τη βελτίωση της θρεπτικής κατάστασης των ασθενών, έχουν ευεργετικά αποτελέσματα και σε άλλους τομείς, όπως στην βελτίωση της φλεγμονής και στην πρόληψη της εμφάνισης, της προόδου και της έξαρσης της ΧΑΠ.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Undernutrition in patients with COPD and its treatment. Itoh M, Tsuji T, Nemoto K, Nakamura H, Aoshiba K. Nutrients. 2013 Apr 18;5(4):1316-35.

ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΑΡΑΜΟΥΝΤZΟΣ

ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ