Είναι γνωστό ότι ενώ είναι σημαντικό να καταναλώνονται τροφές πλούσιες σε βιταμίνη D όπως το αυγό, ο τόνος και ο σολομός, αυτές σπάνια καλύπτουν τις ανάγκες του οργανισμού και έτσι τα τελευταία χρόνια οι ειδικοί συνιστούν σε όλους να λαμβάνουν καθημερινά κάποιο συμπλήρωμα βιταμίνης D.

Η βιταμίνη D βοηθάει στον έλεγχο του ασβεστίου και του φωσφόρου στον οργανισμό, που και τα δύο είναι απαραίτητα για υγιή οστά, δόντια και μύες. Υπάρχει φυσικά σε κάποιες τροφές, όπως τα λιπαρά ψάρια, το κόκκινο κρέας, το συκώτι και τα αυγά. Επίσης, τη βρίσκουμε σε εμπλουτισμένες τροφές όπως είναι τα δημητριακά. Η κύρια πηγή βιταμίνης D ωστόσο είναι από τη δράση του ήλιου στο δέρμα μας.

Η βιταμίνη D προστατεύει την υγεία του μυοσκελετικού συστήματος, ενώ χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D σχετίζονται με κακή πρόγνωση σε πολλά νοσήματα, που περιλαμβάνουν τις λοιμώξεις του αναπνευστικού, καρδιαγγειακά νοσήματα, νευρολογικά νοσήματα ακόμα και μερικούς καρκίνους.

Η καινούρια οδηγία των επιστημόνων είναι ότι οι ενήλικες και τα παιδιά που είναι μεγαλύτερα του 1 έτους, θα πρέπει να λαμβάνουν καθημερινά συμπλήρωμα διατροφής με βιταμίνη D, ιδιαίτερα το φθινόπωρο και το χειμώνα, ενώ ασθενείς υψηλού κινδύνου για εμφάνιση ανεπάρκειας βιταμίνης D θα πρέπει να το παίρνουν όλο το χρόνο. Στις ομάδες υψηλού κινδύνου ανήκουν άνθρωποι που αποφεύγουν την έκθεση στον ήλιο, όπως είναι αυτοί που κατοικούν σε οίκους φροντίδας ή αυτοί που καλύπτουν το δέρμα τους όταν είναι έξω. Επιπλέον, άνθρωποι με σκούρο δέρμα μπορεί να μην λαμβάνουν ικανή ποσότητα βιταμίνης D από τον ήλιο.

Την άνοιξη και το καλοκαίρι, οι περισσότεροι λαμβάνουν αρκετή βιταμίνη D από τον ήλιο και μια υγιεινή, ισορροπημένη δίαιτα. Ωστόσο, οι επιστήμονες δεν μπορούν να καθορίσουν πόση ακριβώς θα πρέπει να είναι η έκθεση στον ήλιο για να παραχθεί η απαραίτητη ποσότητα βιταμίνης D, καθώς υπάρχουν πολλοί παράγοντες που επηρεάζουν πόση βιταμίνη παράγεται στο δέρμα, ούτε πόσο ασφαλές είναι αυτό για το δέρμα.

Σύμφωνα με το Αμερικανικό Κολλέγιο Ενδοκρινολογίας τιμές 25(OH)D κάτω από 30 ng/ml υποδηλώνουν ανεπάρκεια και θα πρέπει να αναπληρώνονται κατάλληλα. Η καθημερινή αναπλήρωση με βιταμίνη D3 σε δόση 1000-2000 IU διατηρεί τη βιταμίνη D στον οργανισμό σε ιδανικά επίπεδα. Υψηλότερες δόσεις χρειάζονται όταν συνυπάρχουν παχυσαρκία, σύνδρομα δυσαπορρόφησης ή μεταμοσχευμένοι ασθενείς.

Η λήψη μεγάλων ποσοτήτων βιταμίνης D μπορεί να οδηγήσει σε υπερασβεστιαιμία, αλλά η τοξικότητα της βιταμίνης D είναι εξαιρετικά σπάνια. Γενικά μπορεί να παρατηρηθεί μόνο μετά από κατανάλωση πολύ μεγάλων δόσεων βιταμίνης D(>10.000IU/ημέρα) για μεγάλα χρονικά διαστήματα και ειδικά σε ανθρώπους που λαμβάνουν μεγάλες ποσότητες ασβεστίου.

Ειδικός Γαστρεντερολόγος

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Holick MF et al. Evaluation, treatment, and prevention of vitamin D deficiency: an Endocrine Society clinical practice guideline. J Clin Endocrinol Metab 2011; 96:1911-30.