Η βιταμίνη Β6 είναι ένας ενζυματικός συν-παράγοντας που απαιτείται για περισσότερες από 140 βιοχημικές αντιδράσεις  που λαμβάνουν χώρα στον ανθρώπινο οργανισμό. Η  5′-φωσφορική πυριδοξίνη (P5P) είναι η πιο ενεργός μορφή της βιταμίνης Β6 και εκτός της συμμετοχής της στις βιοχημικές αντιδράσεις συμπεριφέρεται ως αντιοξειδωτικό μόριο. Η ανεπάρκεια P5P έχει συσχετιστεί με πολλές ανθρώπινες παθολογίες.

Η βιταμίνη Β6 (πυριδοξίνη) είναι απαραίτητη για το μεταβολισμό των αμινοξέων αλλά εμπλέκεται επίσης σε άλλες διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένου του μεταβολισμού των σακχάρων και των λιπαρών οξέων. Ως εκ τούτου, η βιταμίνη Β6 διασφαλίζει το μεταβολισμό των νευροδιαβιβαστών (π.χ. GABA και σεροτονίνης), οι οποίοι είναι απαραίτητοι για τη μετάδοση σημάτων στο νευρικό σύστημα.

Η σύνθεση αυτών των νευροδιαβιβαστών είναι εξαιρετικά ευαίσθητη στα επίπεδα της βιταμίνης Β6, με ακόμη και ήπια ανεπάρκεια να οδηγεί σε μειωμένη σύνθεση GABA και σεροτονίνης, οδηγώντας σε διαταραγμένο ύπνο, διαταραχές συμπεριφοράς, βλάβες στην καρδιαγγειακή λειτουργία και απώλεια του ελέγχου της έκκρισης ορμονών από τον άξονα υποθάλαμος-υπόφυση.

Η βιταμίνη Β6 έχει επίσης άμεση επίδραση στη λειτουργία του ανοσοποιητικού και παίζει ρόλο στη ρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης του εγκεφάλου. Γενικότερα, τα επίπεδα της 5′-φωσφορικής πυριδοξίνης(P5P) σχετίζονται με αυξημένους λειτουργικούς δείκτες και βιοδείκτες φλεγμονής και τα επίπεδα αυτά μειώνονται όταν υπάρχει σοβαρή φλεγμονή, πιθανώς ως συνέπεια του ρόλου της στην αντιμετώπιση της φλεγμονής. Αυτός ο ρόλος είναι ιδιαίτερα σημαντικός καθώς οι φλεγμονώδεις διεργασίες συμβάλλουν στην αιτιολογία πολλών παθολογικών καταστάσεων, συμπεριλαμβανομένης της άνοιας και της γνωστικής έκπτωσης.

Οι νευροπροστατευτικές ιδιότητες  της Β6 έχουν φανεί σε πειραματική μελέτη, όπου η βιταμίνη Β6 εξουδετέρωσε την καταστροφική δράση των νεύρων λόγω της υπερβολικής απελευθέρωσης γλουταμικού, που είναι ένας σημαντικός μηχανισμός νευρωνικής βλάβης σε πολλές νευρολογικές ασθένειες. Παράλληλα φαίνεται ότι διαθέτει και αναγεννητικές ιδιότητες των νεύρων. Τα στοιχεία για αναγεννητική λειτουργία προκύπτουν από μια ανθρώπινη μελέτη σε ασθενείς με σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα (τραύμα συμπίεσης), στην οποία η θεραπεία με βιταμίνη Β6 αύξησε την ταχύτητα αγωγιμότητας των αισθητήριων νεύρων και έτσι μείωσε τα κλινικά συμπτώματα.

Ο πλειοτροπικός ρόλος της βιταμίνης Β6 στη νευρική λειτουργία καθώς και το ασφαλές της προφίλ την κάνει κατάλληλη για χορήγηση σε ασθενείς με νευροψυχιατρικά νοσήματα.

Ειδικός Γαστρεντερολόγος

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. The Role of Neurotropic B Vitamins in Nerve Regeneration. Simone Baltrusch. Biomed Res Int. 2021 Jul 13;2021:9968228.
2. B Vitamins in the nervous system: Current knowledge of the biochemical modes of action and synergies of thiamine, pyridoxine, and cobalamin. Calderón-Ospina CA, Nava-Mesa MO. CNS Neurosci Ther.2019 Sep 6.