Η βιταμίνη Β12 (κοβαλαμίνη), είναι μια απαραίτητη βιταμίνη του συμπλέγματος Β που βοηθά στη μετατροπή των υδατανθράκων σε καύσιμο. Την προσλαμβάνουμε με την τροφή κυρίως με την κατανάλωση ζωικών πρωτεϊνών.

Η έλλειψη Β12 είναι μια σχετικά συχνή κατάσταση στις μέρες μας ενώ υπάρχουν κάποιες ομάδες πληθυσμού που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο, όπως οι ηλικιωμένοι, οι ασθενείς που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη, οι χορτοφάγοι, ασθενείς που πάσχουν από νοσήματα του πεπτικού, όπως η αυτοάνοση και η ελικοβακτηριδιακή γαστρίτιδα, η νόσος του Crohn, το σύνδρομο βραχέος εντέρου, τα βαριατρικά χειρουργεία(για παχυσαρκία). Τέλος, υπάρχουν πολλά φάρμακα που επηρεάζουν τα επίπεδα της Β12 όπως αυτά που μειώνουν την παραγωγή οξέος στο στομάχι, η μετφορμίνη για το διαβήτη, διάφορα αντιβιοτικά, ανοσοκατασταλτικά, καθώς και κάποια υπολιπιδαιμικά.

Θεωρείται ιδιαίτερα σημαντική για τον οργανισμό με επιβεβαιωμένες ευεργετικές ιδιότητες, τις σημαντικότερες των οποίων θα δούμε επιγραμματικά:

1. Συμμετέχει στην παραγωγή της ερυθράς σειράς του αίματος. Τα χαμηλά επίπεδα Β12 οδηγούν σε μείωση των ερυθρών αιμοσφαιρίων και εμφάνιση μεγαλοβλαστικής αναιμίας
2. Είναι βιταμίνη κλειδί στην εγκυμοσύνη, προλαμβάνοντας νευρολογικές διαταραχές του εμβρύου
3. Παίζει σημαντικό ρόλο στην υγεία των οστών, τα χαμηλά επίπεδα συσχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο οστεοπόρωσης
4. Μειώνει τα επίπεδα ομοκυστεΐνης, τα υψηλά επίπεδα της οποίας συνδέονται με φλεγμονή και αυξημένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων]
5. Είναι απαραίτητη για την παραγωγή σεροτονίνης, ουσίας υπεύθυνης για τη ρύθμιση της ψυχολογικής διάθεσης
6. Προλαμβάνει την εγκεφαλική ατροφία και τις διαταραχές μνήμης
7. Παίζει ρόλο στην παραγωγή μελατονίνης, την ορμόνη που βοηθά στην έναρξη του ύπνου, συμμετέχοντας με αυτόν τον τρόπο στην ανάπαυση του οργανισμού.

Η αναπλήρωση της έλλειψης Β12 γίνεται με ενδομυικές ενέσεις ή θεραπεία από του στόματος.  Οι κατευθυντήριες οδηγίες της Βρετανικής Εταιρείας Αιματολογίας συνιστούν τις ενέσεις όταν υπάρχουν σοβαρές νευρολογικές εκδηλώσεις, ενώ μια μελέτη ανασκόπησης το 2005 έδειξε ότι η αναπλήρωση με υψηλές δόσεις Β12 από το στόμα ήταν εξίσου αποτελεσματική στη διόρθωση της αναιμίας και των νευρολογικών συμπτωμάτων.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Vitamin B12 Deficiency: Recognition and Management. Robert C Langan , Andrew J Goodbred.  Am Fam Physician 2017 Sep 15;96(6):384-389.

Θανάσης Καραμούντζος MD, MSc

Ειδικός Γαστρεντερολόγος