Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (ΣΕΕ) είναι μια συχνή διαταραχή του γαστρεντερικού. Έχει παγκόσμια κατανομή και περίπου 1 στους δέκα ανθρώπους πάσχει (επιπολασμός 11%).

Τα συμπτώματα αυτής της νόσου είναι συνήθως μη ειδικά, όπως φούσκωμα, κοιλιακή δυσφορία και εναλλαγές των κενώσεων(άλλοτε διάρροια και άλλοτε δυσκοιλιότητα), με αποτέλεσμα οι περισσότεροι ασθενείς να μην αναζητούν θεραπεία. Όσοι τελικά απευθυνθούν σε ιατρό θα το κάνουν κυρίως επειδή έχουν κακή ποιότητα ζωής και αυξημένο άγχος και όχι γιατί τα συμπτώματα είναι πιο σοβαρά ή ανησυχητικά.

Αν και η θνησιμότητα της νόσου είναι εξαιρετικά χαμηλή, μελέτες έχουν αναφέρει ισχυρή συσχέτιση μεταξύ κατάθλιψης και ποιότητας ζωής στους ασθενείς με ΣΕΕ. Επιπλέον, το ΣΕΕ προδιαθέτει τους ασθενείς σε ένα πλήθος ψυχολογικών διαταραχών εκτός από την κατάθλιψη, οι οποίες εμποδίζουν σημαντικά τη θεραπεία και επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα ζωής.

Καθώς η παθοφυσιολογία της νόσου παραμένει σε μεγάλο βαθμό ασαφής, η θεραπεία επικεντρώνεται κυρίως στην ανακούφιση και τη διαχείριση των συμπτωμάτων. Εκτός από τις διαθέσιμες θεραπείες, το έλαιο μέντας έχει αναδειχθεί ως μια δημοφιλής εναλλακτική λύση τα τελευταία χρόνια και έχει διερευνηθεί η αποτελεσματικότητα και η ασφάλειά του από πολλαπλές μελέτες. Μια μετα-ανάλυση έδειξε ότι το μινθέλαιο προσφέρει σημαντική βελτίωση έναντι του εικονικού φαρμάκου(placebo) στην ανακούφιση του κοιλιακού πόνου και της γενικής κατάστασης του ασθενούς.

Πρόκειται γενικά για ασφαλή θεραπεία με λίγες ανεπιθύμητες ενέργειες, κυρίως οπισθοστερνικό καύσο και ναυτία λόγω χάλασης των σφιγκτήρων. Σε σύγκριση με άλλες θεραπείες όπως τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά, έχει σημαντικά υψηλότερη αναλογία οφέλους προς βλάβη (25: 1) δεύτερο μόνο μετά τη ριφαξιμίνη και με μικρή θεραπευτική δόση (0,2 ml x3-6 φορές / ημέρα).

Η μενθόλη, το κύριο δραστικό συστατικό στο έλαιο μέντας, δρα πρωταρχικά ως ανταγωνιστής διαύλου ασβεστίου στους λείους μύες, έχοντας σπασμολυτική δράση. Επιπλέον, άλλες ενώσεις που περιέχει το μινθέλαιο, συμβάλλουν ανεξάρτητα στο θεραπευτικό του αποτέλεσμα μέσω πολλών μηχανισμών δράσης(ρύθμιση ισταμινεργικών και χολινεργικών υποδοχέων πεπτικού, σεροτονινεργικού ανταγωνισμού και αντιφλεγμονωδών επιδράσεων). Πιο πρόσφατα δεδομένα καταδεικνύουν την αντιβακτηριακή / αντιμυκητιασική του δράση, την ικανότητα να ρυθμίζει τη φλεγμονή και να επηρεάζει την προσοχή και πιθανώς τη διάθεση.

Στις μέρες μας όπου τα φυτικά φάρμακα είναι συχνά πιο δημοφιλή από τα αντίστοιχα φαρμακευτικά, το μινθέλαιο προβάλλει ως μια αποτελεσματική, εναλλακτική προσέγγιση, επιστημονικά αποδεδειγμένη και χωρίς σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες, την οποία όλοι οι διεθνείς οργανισμοί εντάσσουν στον αλγόριθμο της αντιμετώπισης του συνδρόμου ευερεθίστου εντέρου.

Ειδικός Γαστρεντερολόγος

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

The impact of peppermint oil on the irritable bowel syndrome: a meta-analysis of the pooled clinical data. Alammar N, Wang L, Saberi B, Nanavati J, Holtmann G, Shinohara RT, Mullin GE. BMC Complement Altern Med. 2019 Jan 17;19(1):21