Η διατροφή κατά την περίοδο της Σαρακοστής δεν περιέχει κρέας, ψάρι και γαλακτοκομικά, ενώ αντίθετα είναι πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, όσπρια και φυσικά ελαιόλαδο(κυρίως υδατάνθρακες). Θα μπορούσαμε λοιπόν να τη θεωρήσουμε ως μια πιο αυστηρή παραλλαγή της Μεσογειακής διατροφής. Πέρα από τη θρησκευτικό της χαρακτήρα πολλοί ειδικοί την αντιμετωπίζουν ως μια ευκαιρία για αποτοξίνωση του οργανισμού.

Η παρακολούθηση των ασθενών κατά τη διάρκεια αλλά και μετά τη νηστεία αποκαλύπτει βελτιωμένη εικόνα σε χρόνια φλεγμονώδη νοσήματα (ρευματοειδής αρθρίτιδα), καλύτερο έλεγχο των αλλεργιών (άσθμα και αλλεργικές ρινίτιδες), μείωση σωματικού βάρους, βελτίωση της χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων και καλύτερη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης.

Στην Ελλάδα, σε μελέτη που διενήργησε το τμήμα Προληπτικής Ιατρικής και Διατροφής του Πανεπιστημίου Κρήτης, φάνηκε ότι όσοι κάνουν τις νηστείες της Ορθόδοξης Εκκλησίας, έχουν χαμηλότερο σωματικό βάρος και παρουσιάζουν χαμηλότερα ποσοστά σε χοληστερίνη (κατά 20%) χωρίς παράλληλα να επηρεάζεται η ανάπτυξη των παιδιών εφόσον καλύπτουν τις ενεργειακές απαιτήσεις της ηλικίας τους.

Τα ευεργετικά αποτελέσματα της νηστείας αποδίδονται στον συνδυασμό της πρόσληψης ουσιών με αντιοξειδωτική δράση(βιταμίνες, φλαβονοειδή) και της περιορισμένης πρόσληψης /αποφυγής των κορεσμένων λιπών. Φαίνεται ότι ο συνδυασμός αυτός ευοδώνει συγκεκριμένα μεταβολικά μονοπάτια, με κυριότερο όλων την ενεργοποίηση του παράγοντα Nrf2. Η σύγχρονη λοιπόν θεώρηση είναι ότι τα ευεργετικά αποτελέσματα της νηστείας της Σαρακοστής οφείλονται στην αυξημένη πρόσληψη ενεργοποιητών του παράγοντα αυτού.

Πρόκειται για μια πρωτεΐνη, η οποία είναι σε ανενεργή μορφή στο εσωτερικό των κυττάρων και η οποία μετά την ενεργοποίησή της από συγκεκριμένες ουσίες μεταφέρεται στον πυρήνα του κυττάρου και δρα κυτταροπροστατευτικά. Πιο συγκεκριμένα προάγει την παραγωγή ουσιών που συμμετέχουν στην αποτοξίνωση του οργανισμού από τα βαρέα μέταλλα και αυξάνει τις αντιοξειδωτικές του δραστηριότητες. Θεωρείται ο σημαντικότερος παράγοντας που ρυθμίζει την άμυνα του οργανισμού έναντι των βλαβών που προκαλεί η οξείδωση.

Η αύξηση του Nrf2 έχει βρεθεί ότι προλαμβάνει και / ή θεραπεύει μεγάλο αριθμό χρόνιων φλεγμονωδών παθήσεων σε ζωικά μοντέλα και ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων διαφόρων καρδιαγγειακών παθήσεων, νεφρικών παθήσεων, πνευμονικών παθήσεων, ηπατικών νοσημάτων, καρκίνου (πρόληψη), διαβήτη / μεταβολικού συνδρόμου / παχυσαρκία, σήψη, αυτοάνοσες ασθένειες, φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, HIV / AIDS και επιληψία.

Μελέτες έχουν δείξει ότι μεταξύ των διαφόρων συμπληρωμάτων διατροφής – ενεργοποιητών του Nrf2, η σουλφοραφάνη υπερτερεί (η σουλφοραφάνη περιέχεται στο μπρόκολο).

Ειδικός Γαστρεντερολόγος

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Nrf2, a master regulator of detoxification and also antioxidant, anti-inflammatory and other cytoprotective mechanisms, is raised by health promoting factors. Martin L Pall , Stephen Levine. Sheng Li Xue Bao. 2015 Feb 25;67(1):1-18.