Τα φυτά έχουν δείξει πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα στη θεραπεία διαφόρων νοσημάτων. Ιδιαίτερα, στη μέντα αποδόθηκαν από τα αρχαία χρόνια γαστροπροστατευτικές ιδιότητες. Το έλαιο που παράγεται με απόσταξη από το φυτό της μέντας, ή αλλιώς μινθέλαιο, χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες για να κατευνάσει γαστρεντερικές διαταραχές.

Το κύριο ενεργό συστατικό του είναι η μενθόλη, η οποία μεταβολίζεται στο συκώτι από το ενζυμικό σύστημα P450. Οι επιδράσεις του έλαιου της μέντας στη νευροκινητική λειτουργία και τη σπλαγχνική αισθητικότητα έχουν μελετηθεί διεξοδικά.

Το μινθέλαιο έχει σπασμολυτικές ιδιότητες και χάρη σε αυτές επηρεάζει τη φυσιολογική λειτουργία διαφόρων οργάνων του πεπτικού όπως του οισοφάγου, του στομάχου, του λεπτού και παχέος εντέρου καθώς και του συστήματος των χοληφόρων. Αυτές οι δράσεις φαίνεται να διευκολύνουν την ολοκλήρωση  ενδοσκοπικών πράξεων, όπως της κολονοσκόπησης και της ενδοσκοπικής παλίνδρομης χολαγγειοπαγκρεατογραφίας(ERCP). Βάσει αυτής του της ιδιότητας  υποστηρίζεται η χρήση του σε νοσήματα όπως το ευερέθιστο έντερο, η λειτουργική δυσπεψία, ο λειτουργικός κοιλιακός πόνος των παιδιών και η μετεγχειρητική ναυτία, αν και οι μελέτες είναι ετερογενείς σε ότι αφορά τη δόση αλλά και το σκεύασμα που χορηγήθηκαν. Επιπλέον, φαίνεται ότι είναι ασφαλές με λίγες παρενέργειες σε σχέση με τη χορήγηση placebo.

Σε πρόσφατη μελέτη φάνηκε ότι η μενθόλη δρα προστατευτικά και στα ιδιοπαθή φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου(ΙΦΝΕ), μέσω μείωσης των ελευθέρων ριζών οξυγόνου. Αυτή είναι η πρώτη αναφορά που υπάρχει στη βιβλιογραφία και τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης δείχνουν ότι το μινθέλαιο μειώνει σημαντικά τις ιστοπαθολογικές και βιοχημικές παραμέτρους των ΙΦΝΕ και θα μπορούσε στο μέλλον να χρησιμοποιηθεί στη θεραπεία τους.

Επιπλέον πρόσφατες μελέτες αναδεικνύουν την αντιβακτηριακή και αντιμυκητιασική του δράση και τις δράσεις του στην προσοχή και τη συγκέντρωση και πιθανώς στην ψυχολογική διάθεση.

Οι μελλοντικές μελέτες θα πρέπει να εστιάσουν στην κατανόηση της φαρμακοκινητικής του μινθελαίου στα παιδιά και τη φαρμακοδυναμική σε παιδιά και ενήλικες. Χρειάζεται επίσης καλύτερη κατανόηση του τρόπου δράσης στη θεραπεία των λειτουργικών νοσημάτων του γαστρεντερικού συστήματος, ενώ τέλος, αναμένονται μελέτες που θα διερευνήσουν την κλινική του χρησιμότητα πέρα από τη σπασμολυτική δράση.

ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ

Θανάσης Καραμούντζος MD, MSc

Ειδικός Γαστρεντερολόγος

​ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Review article: the physiological effects and safety of peppermint oil and its efficacy in irritable bowel syndrome and other functional disorders. Chumpitazi BP, Kearns GL, Shulman RJ. Aliment Pharmacol Ther. 2018 Mar;47(6):738-752.
2. Menthol inhibits oxidative stress and inflammation in acetic acid-induced colitis in rat colonic mucosa. Bastaki SM, Adeghate E, Amir N, Ojha S, Oz M. Am J Transl Res. 2018 Dec 15;10(12):4210-4222.