Καθώς μπαίνουμε στην τρίτη δεκαετία της χιλιετίας, πρέπει να θέτουμε στόχους που αφορούν την υγεία μας, να υιοθετούμε καλές συνήθειες και να αποφεύγουμε τις κακές, αν θέλουμε όχι μόνο να αυξήσουμε το προσδόκιμο ζωής, αλλά και να είμαστε υγιείς κατά τη διάρκειά της. Η αποκρυπτογράφηση των μυστικών της ευζωίας και της μακροζωίας είναι δύσκολη εξίσωση για τους επιστήμονες με πολλούς αγνώστους. Υπάρχουν όμως και πολλές σταθερές πάνω στις οποίες μπορούμε να βασιστούμε για να πετύχουμε το στόχο μας.

Ο περιορισμός των βλαβερών συνηθειών είναι το πρώτο βήμα.

• Το κάπνισμα και το αλκοόλ αποτελούν δύο επιβεβαιωμένες αιτίες σοβαρών ασθενειών. Το κάπνισμα συνδέεται με σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως το έμφραγμα, το εγκεφαλικό και ο καρκίνος στους πνεύμονες, το στόμα και τον φάρυγγα. Η κατανάλωση αλκοόλ παλαιότερα θεωρούνταν ακίνδυνη, ακόμη και υγιεινή συνήθεια. Τα τελευταία χρόνια όμως έχει φανεί ότι δεν υπάρχει ασφαλής ποσότητα κατανάλωσης αλκοόλ, καθώς οι κίνδυνοι αντισταθμίζουν τις όποιες ευεργετικές δράσεις, όπως τη συμβολή του στην καρδιαγγειακή υγεία.
• Ο ύπνος είναι απαραίτητος όχι μόνο για τη σωματική αλλά και για την ψυχική ανάπαυση. Τουλάχιστον έξι έως οκτώ ώρες ύπνου την ημέρα, συμβάλλουν στην καλή υγεία του οργανισμού, αφού πολλές σημαντικές διεργασίες γίνονται κατά τη διάρκεια αυτού. Ο ύπνος είναι η μόνη χρονική φάση που το σώμα μπορεί να εξαλείψει ανεπιθύμητα στοιχεία από τον εγκέφαλο.
• Ανάλογη δράση έχει και η γυμναστική ενισχύοντας το μυϊκό σύστημα και την καρδιαγγειακή λειτουργία ενώ παράλληλα βελτιώνει τη διάθεσή, καθώς κατά τη διάρκεια της άσκησης εκκρίνονται ορμόνες που προκαλούν ηρεμία και ευεξία(ενδορφίνες). Δεν αποτελεί λοιπόν έκπληξη το γεγονός ότι μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα και τη διάρκεια ζωής. Είναι σημαντικό η άσκηση να γίνεται τακτικά για να αποφεύγονται οι τραυματισμοί. Συστήνεται κατά προτίμηση η μέτριας έντασης αερόβια άσκηση τουλάχιστον 150 λεπτά κάθε εβδομάδα.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, η συνεχής εγρήγορση και οι νέες προκλήσεις στη ζωή αποτελούν παράγοντες που ωφελούν την υγεία. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία όταν το σώμα αντιμετωπίζει νέες προκλήσεις, γίνεται πιο ανθεκτικό και αυξάνει την προστατευτική του δύναμη έναντι παθήσεων που σχετίζονται με την ηλικία.

Η διατήρηση φυσιολογικού σωματικούς βάρους είναι μία παράμετρος που καθορίζει την υγεία. Πιο συγκεκριμένα, ο δείκτης μάζας σώματός πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 18,5 και 24,9. Η παχυσαρκία σχετίζεται με χρόνιες παθήσεις συμπεριλαμβανομένου του διαβήτη τύπου 2, των καρδιαγγειακών παθήσεων, του καρκίνου, ενώ φαίνεται πως επηρεάζει και την έκβαση ασθενών με COVID19.

Η τακτική ιατρική παρακολούθηση και ο προληπτικός έλεγχος αποτελούν τη σωσίβια λέμβο στην περίπτωση που κάτι δεν πάει καλά. Είναι πλέον γνωστές οι προληπτικές εξετάσεις στις οποίες θα πρέπει να υποβάλλεται κάποιος κατά τη διάρκεια της ζωής του και η λογική της αναζήτησης ιατρικής βοήθειας μόνο όταν υπάρχει σοβαρό πρόβλημα θα πρέπει να εγκαταλειφθεί. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η έγκαιρη αναγνώριση του προβλήματος βοηθάει στη λύση του.

Η διατροφή συνδέεται στενά με την καλή υγεία και τη μακροζωία. Πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι η μεσογειακή διατροφή, η οποία περιλαμβάνει άφθονα φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, ξηρούς καρπούς και καλά λιπαρά, μπορεί να έχει σημαντικά οφέλη για την υγεία, αυξάνοντας τη διάρκεια ζωής. Αντίθετα τα επεξεργασμένα τρόφιμα που είναι πλούσια σε ζάχαρη και αλάτι, καθώς και τα αναψυκτικά έχουν συνδεθεί με υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών και πρόωρου θανάτου.

Τέλος, στις μέρες μας πολλές μελέτες γίνονται για να καθοριστεί ο ρόλος των συμπληρωμάτων διατροφής. Το σκεπτικό για τα συμπληρώματα διατροφής είναι να παρέχουν θρεπτικά συστατικά, τα οποία μπορεί να μην προσλαμβάνονται σε επαρκείς ποσότητες. Μπορεί να είναι βιταμίνες, ανόργανα συστατικά, αμινοξέα, λιπαρά οξέα ή και άλλες ουσίες. Η τρέχουσα αντίληψη είναι πως η ορθολογική χρήση των συμπληρωμάτων σε συνδυασμό με μια υγιεινή διατροφή, συμβάλλει ουσιαστικά στην προαγωγή της υγείας και στην πρόληψη των ασθενειών.

Ειδικός Γαστρεντερολόγος