Η πιο κοινή αιτία έλλειψης βιταμινών Β είναι η πτωχή πρόσληψη μέσω της τροφής, ενώ για τη βιταμίνη Β12 και τη Β6 εμπλέκονται και άλλοι μηχανισμοί, όπως η δυσαπορρόφηση και οι αυξημένες ανάγκες του οργανισμού.

Πολλές μελέτες συνδέουν τα χαμηλά επίπεδα των βιταμινών με μεγαλύτερο κίνδυνο για ανάπτυξη εκφυλιστικών παθήσεων, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα, οι γνωστικές δυσλειτουργίες και η οστεοπόρωση, ενώ όταν τα χαμηλά επίπεδα συνδυάζονται με γενετικούς πολυμορφισμούς –μεταλλάξεις- ο κίνδυνος μεγαλώνει.

Ας δούμε όμως λίγο πιο αναλυτικά τις βιταμίνες αυτές:

Η βιταμίνη Β1 ή θειαμίνη είναι απαραίτητη για τη εύρυθμη λειτουργία του νευρικού συστήματος. Η έλλειψή της εμφανίζεται ιδιαίτερα στους αλκοολικούς και εκδηλώνεται ως αστάθεια βάδισης και διαταραχές των γνωσιακών λειτουργιών.

Η βιταμίνη Β2 ή ριβοφλαβίνη ενισχύει την υγεία του δέρματος και των ματιών και έλλειψή της παρατηρείται σε γυναίκες που λαμβάνουν αντισυλληπτικά από το στόμα και σε αλκοολικούς. Εκδηλώνεται με χειλίτιδα, καθυστέρηση στην επούλωση πληγών και διαταραχές στην όραση.

Η Βιταμίνη Β3 ή νιασίνη συμβάλλει στην αξιοποίηση της ενέργειας που λαμβάνουμε από τις τροφές. Έλλειψή της παρατηρείται σε ασθενείς που πάσχουν από κίρρωση του ήπατος, σύνδρομα δυσαπορρόφησης, κακοήθη νοσήματα και στους αλκοολικούς.

Η Βιταμίνη Β5 ή παντοθενικό οξύ εμπλέκεται στην παραγωγή και στον μεταβολισμό της βιταμίνης D, η οποία παίζει σημαντικό ρόλο στην υγεία των οστών και του αναπνευστικού, καθώς και στη λειτουργία του ανοσοποιητικού.

Η Βιταμίνη Β6 ή πυριδοξίνη βοηθά τον οργανισμό να παράγει νευροδιαβιβαστές, όπως η σεροτονίνη, ενισχύει το ανοσοποιητικό και συμβάλλει στην παραγωγή της αιμοσφαιρίνης. Έλλειψή της παρατηρείται κυρίως σε ασθενείς που λαμβάνουν φάρμακα που την ανταγωνίζονται (ισονιαζίδη) καθώς και σε ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια.

Η Βιταμίνη Β7 ή βιοτίνη διευκολύνει τη διάσπαση των λιπαρών και παίζει σημαντικό ρόλο στην υγεία των μαλλιών, των νυχιών και του δέρματος.

Η Βιταμίνη Β9 ή φυλλικό οξύ είναι ιδιαιτέρως σημαντική κατά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, καθώς προστατεύει το έμβρυο από επιπλοκές. Επίσης, βοηθά στη διάσπαση της ομοκυστεΐνης, ενός αμινοξέος στο αίμα που συνδέεται με τη στεφανιαία νόσο, το εγκεφαλικό και την περιφερική αγγειακή νόσο. Έλλειψή της παρατηρείται σε περιπτώσεις ελαττωμένης πρόσληψης με την τροφή (φρούτα και λαχανικά).

Η Βιταμίνη Β12 ή κοβαλαμίνη βοηθά στην παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων και συμμετέχει στη λειτουργία του νευρικού συστήματος. Έλλειψή της παρατηρείται σε περιπτώσεις ελαττωμένης πρόσληψης (κόκκινο κρέας), σε απουσία του ενδογενούς παράγοντα στο στομάχι ή σε μειωμένη απορρόφηση στον τελικό ειλεό. Εκδηλώνεται με αναιμία και νευρολογικά συμπτώματα.

Τα τελευταία δεδομένα υποστηρίζουν ότι η αναπλήρωση των βιταμινών Β μέσω συμπληρωμάτων διατροφής προκειμένου να βελτιστοποιηθούν τα επίπεδά τους στον οργανισμό συμβάλλει στη βελτίωση των εκφυλιστικών παθήσεων. Ο ακριβής μηχανισμός είναι άγνωστος, αλλά πολλοί επιστήμονες θεωρούν ότι κρύβεται στον ζωτικό ρόλο των βιταμινών Β ως συνενζύμων στη βιοσύνθεση του DNA και του RNA.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Causes, Consequences and Public Health Implications of Low B-Vitamin Status in Ageing.Porter K, Hoey L, Hughes CF, Ward M, McNulty H. Nutrients. 2016 Nov 16;8(11).

ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΑΡΑΜΟΥΝΤZΟΣ

ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ