Η οξείδωση είναι το βλαπτικό αποτέλεσμα της δράσης των ελευθέρων ριζών οξυγόνου στον οργανισμό. Η αθηροσκλήρωση, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ο καρκίνος, η αρθρίτιδα, η νόσος Alzheimer, η κατάθλιψη, ο σακχαρώδης διαβήτης, η υπογονιμότητα, η οστεοπόρωση, το βρογχικό άσθμα, διάφορες νεφροπάθειες και παθήσεις του θυρεοειδούς αδένα, είναι νοσήματα που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με την οξείδωση.

Τα αντιοξειδωτικά είναι ουσίες που δρουν δεσµεύοντας και εξουδετερώνοντας τις ελεύθερες ρίζες οξυγόνου, δηλαδή το τελικό προϊόν της οξειδωτικής αντίδρασης, µετατρέποντάς τες σε µη τοξικές για τον οργανισμό. Κυριότεροι εκπρόσωποι είναι οι βιταµίνες, τα φλαβονοειδή καθώς και ουσίες που ευοδώνουν την παραγωγή ενδογενών αντιοξειδωτικών συστημάτων.

Μεταξύ των δράσεών τους συγκαταλέγονται η προστασία των κυτταρικών µεµβρανών και κατ’επέκταση των διαφόρων οργάνων και συστημάτων του ανθρώπινου οργανισμού. Ξεχωρίζουν οι καρδιοπροστατευτικές ιδιότητες μέσω της ρύθμισης του λιπιδαιμικού προφίλ και της καλύτερης λειτουργίας των αγγείων, η βελτίωση της εγκεφαλικής µικροκυκλοφορίας, η προστασία του δέρματος, των οστών και αρθρώσεων από εκφυλιστικές αλλοιώσεις, ενώ αναφέρεται και επιβράδυνση μηχανισμών καρκινογένεσης.

Μερικά από τα σημαντικότερα θα δούμε παρακάτω.

Το α-λιποϊκό οξύ είναι ένα φυσικό αντιοξειδωτικό με πολλές βιολογικές λειτουργίες, με αποτέλεσμα μια μεγάλη ποικιλία δράσεων, όπως αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτική προστασία, δέσμευση ελευθέρων ριζών οξυγόνου, αναγέννηση άλλων αντιοξειδωτικών παραγόντων, όπως βιταμίνες C και E, και γλουταθειόνη, αδρανοποίηση μετάλλων (π.χ. σίδηρος και χαλκός). Η σύγχρονη αντίληψη είναι ότι επάγει τη μετάδοση σημάτων σε κυτταρικό επίπεδο, μιμείται τη δράση της ινσουλίνης και προλαμβάνει τις επιπλοκές του διαβήτη, μειώνει τα τριγλυκερίδια, βελτιώνει τη λειτουργία των αγγείων και ενισχύει τη νευρο-γνωστική λειτουργία.

Η ρεσβερατρόλη παρουσιάζει ευρύ φάσμα βιολογικών ιδιοτήτων. Συνολικά, έχει πιθανά οφέλη για την ανθρώπινη υγεία και εμφανίζει προστατευτικά αποτελέσματα κατά της γλυκοζυλίωσης, της παραγωγής ελευθέρων ριζών, του νευροεκφυλισμού, της φλεγμονής και της ανάπτυξης όγκων, υπάρχουν δε στοιχεία που υποδηλώνουν αντιγηραντική δραστηριότητα. Οι κύριοι μηχανισμοί της δραστηριότητας της ρεσβερατρόλης βασίζονται στην πρόληψη της απόπτωσης των κυττάρων, τη μείωση της παραγωγής ελευθέρων ριζών οξυγόνου και τη βελτίωση της λειτουργίας των μιτοχονδρίων.

Για χιλιάδες χρόνια, η κουρκουμίνη χρησιμοποιείται στην Ανατολή ως θεραπευτικός παράγοντας για ένα ευρύ φάσμα φλεγμονωδών, νεοπλασματικών και άλλων καταστάσεων. Τα τελευταία χρόνια, έχει τεκμηριωθεί το μεγάλο θεραπευτικό δυναμικό κατά διαφόρων ανθρώπινων ασθενειών, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου, των καρδιαγγειακών παθήσεων, του διαβήτη, της αρθρίτιδας, των νευρολογικών ασθενειών και της νόσου HIV. Αυτό το φυσικό προϊόν μπορεί να διαμορφώσει πολλαπλές κυτταρικές οδούς σηματοδότησης και να επηρεάσει πολλούς μοριακούς  στόχους.

Ειδικός Γαστρεντερολόγος

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Kate Petersen Shay, Régis F. Moreau, Eric J. Smith, Anthony R. Smith, and Tory M. Hagen. Alpha-lipoic acid as a dietary supplement: Molecular mechanisms and therapeutic potential. Biochim Biophys Acta. 2009 Oct; 1790(10): 1149–1160.
2. Sabina Galiniak, David Aebisher, Dorota Bartusik-Aebisher Health benefits of resveratrol administration Acta Biochim Pol. 2019 Feb 28;66(1):13-21.

3.      Hongyu Zhou, Christopher S. Beevers, and Shile Huang. Targets of curcumin. Curr Drug Targets. 2011 Mar 1; 12(3): 332–347.