Το κάπνισμα είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας κινδύνου για χρόνια βρογχίτιδα, άσθμα και καρκίνο του πνεύμονα, ενώ αποτελεί το σημείο κλειδί στην παθογένεση της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ). Η έκθεση στον καπνό (που περιέχει πάνω από 5000 διαφορετικές χημικές ουσίες) διαταράσσει τις ισορροπίες στο αναπνευστικό σύστημα, έχοντας ως αποτέλεσμα τη δημιουργία κατάστασης οξειδωτικού στρες. Υπολογίζεται ότι μία εισπνοή καπνού μπορεί να περιέχει >1015 ελεύθερες ρίζες, που εξαντλούν τα αποθέματα των ενδογενών αντιοξειδωτικών συστημάτων, δημιουργώντας οξειδωτικό στρες. Αυτό συνδέεται στενά με τη δημιουργία της ΧΑΠ. Σε ασθενείς με ΧΑΠ περιγράφονται αυξημένα επίπεδα H2O2και 8-ισοπροστάνης στον εκπνεόμενο αέρα, ενώ παράλληλα αυξημένοι δείκτες οξειδωτικού στρες είναι παρόντες στα κύτταρα των πνευμόνων.

Το ρόδι (Punicagranatum)περιέχει πολυφαινόλες με σημαντική αντιοξειδωτική δράση, στις οποίες αποδίδονται οι αντι-αθηρωματικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητές του. Οι πολυφαινόλες δεσμεύουν τις ελεύθερες ρίζες οξυγόνου, ενώ ταυτόχρονα αυξάνουν τα επίπεδα των ενδογενών αντιοξειδωτικών συστημάτων του οργανισμού. Ο συνδυασμός των πολυφαινολών με άλλες φυτοχημικές ουσίες όπως το ελλαγικό οξύ, ενισχύει την αντιοξειδωτική δράση του ροδιού.

Στη μελέτη διερευνήθηκε αν η χορήγηση χυμού από ρόδι επιβραδύνει τις καταστρεπτικές επιδράσεις που έχει στους πνεύμονες η οξεία και χρόνια έκθεση στον καπνό. Χορηγήθηκε καπνός απευθείας στους αεραγωγούς με συνεχή και ακριβή τρόπο και ακολούθως ελέγχθηκαν οι βλάβες που προκαλεί στους πνεύμονες, τόσο σε βιοχημικό όσο και σε κυτταρικό επίπεδο. Ακολούθως, μελετήθηκε ο ρόλος των αντιοξειδωτικών στην επιβράδυνση της δημιουργίας πνευμονικής βλάβης. Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης επιβεβαίωσαν το ρόλο του ροδιού στην προστασία των πνευμόνων από την έκθεση στον καπνό. Το ρόδι ανέστρεψε και επιβράδυνε όλες τις καταστρεπτικές επιδράσεις του καπνού.

Πιο συγκεκριμένα, η χορήγησή του μείωσε δείκτες οξειδωτικού στρες, την κυτταρική απόπτωση (θάνατο) και τα επίπεδα όλων των φλεγμονωδών μεσολαβητών που σχετίζονται με το κάπνισμα και ιδιαίτερα τον κομβικό, για τη δημιουργία φλεγμονής, παράγοντα TNF-a. Σε ιστολογικό επίπεδο μείωσε τις εμφυσηματικές αλλοιώσεις των πνευμόνων. Τέλος, σε κυτταρικό επίπεδο αύξησε την αντοχή των κυττάρων στον καπνό, σε σημείο που για να δημιουργηθούν βλάβες, έπρεπε να χορηγηθούν πολύ μεγαλύτερες συγκεντρώσεις καπνού.

Το θετικό αποτέλεσμα φάνηκε ότι εξαρτιόταν από την πρώτη ύλη, τη δόση και την ώρα χορήγησης. Η καθημερινή χορήγηση χυμού ροδιού, βάσει και των προηγούμενων μελετών, τέθηκε στα 80 μmol/kg/ημέρα και ξεκίνησε να χορηγείται τουλάχιστο μία εβδομάδα πριν την έκθεση στον καπνό. Συνιστώνται περισσότερες μελέτες ώστε να καθοριστεί η ακριβής δόση και ο χρόνος χορήγησης των σκευασμάτων με ρόδι για τη βέλτιστη προστασία.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Antioxidant activity of pomegranate juice reduces emphysematous changes and injury secondary to cigarette smoke in an animal model and human alveolar cells. Husari A, Hashem Y, Bitar H, Dbaibo G, Zaatari G, El Sabban M. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2016 Feb 3;11:227-37.

ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΑΡΑΜΟΥΝΤZΟΣ

ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ