Τόσο τα οστά που συμμετέχουν στην άρθρωση όσο και ο αρθρικός υμένας εμφανίζουν μεταβολικές και δομικές αλλαγές με την εξέλιξη της πάθησης. Λόγω της πολυπλοκότητας της παθογένεσης της οστεοαρθρίτιδας, η αντιμετώπισή της αποτελεί πρόκληση για την επιστημονική κοινότητα. Πρόσφατα έχουν περιγραφεί τρεις διαφορετικοί φαινότυποι της νόσου: η οστεοαρθρίτιδα που σχετίζεται με την παχυσαρκία, αυτή που σχετίζεται με τραυματισμό και αυτή που σχετίζεται με την ηλικία. Ένα σημείο κλειδί στη θεραπεία θα ήταν να αντιστοιχιστούν ξεχωριστές θεραπείες για κάθε φαινότυπο. Έως τώρα πάντως, η αντιμετώπιση της οστεοαρθρίτιδας έχει ως στόχο την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων, δηλαδή του πόνου και της κινητικότητας της άρθρωσης. Αυτό επιτυγχάνεται με φαρμακολογικές και μη φαρμακολογικές θεραπείες, όπως συνιστούν οι επιστημονικές ενώσεις μέσω των κατευθυντήριων οδηγιών που εκδίδουν.

Αν και σημαντικός, ο έλεγχος των συμπτωμάτων δεν είναι ο μόνος στόχος που πρέπει να επιτευχθεί στους ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα. Η ιδανική θεραπεία θα πρέπει να διατηρεί τις αρθρικές δομές, να είναι ασφαλής και να βελτιώνει την ποιότητα ζωής των ασθενών. Έτσι, είναι ζωτικό να λαμβάνονται υπόψη οι παρενέργειες και οι ανεπιθύμητες ενέργειες των φαρμάκων που χορηγούνται μακροχρόνια, όπως τα αντιφλεγμονώδη.

Η χονδροϊτίνη και η γλυκοζαμίνη είναι δύο φυσικά συστατικά που κατατάσσονται στα συμπτωματικά αργά δρώντα συστατικά για την οστεοαρθρίτιδα (Symptomatic Slow Acting Drugs for Osteoarthritis- SYSADOA). Επιπλέον, έχει φανεί ότι μπορεί να τροποποιούν την εξέλιξη της νόσου, κάτι που βασίζεται σε αντικειμενικές μετρήσεις των αρθρικών διαστημάτων από ακτινογραφικές μελέτες. Παρόλα αυτά, η χρήση αυτών των προϊόντων είναι μονίμως υπό αμφισβήτηση.

Η Ευρωπαϊκή Ομάδα έναντι των ρευματικών παθήσεων (EULAR) και η Διεθνής κοινότητα έρευνας της οστεοαρθρίτιδας (OARSI) συνιστούν χονδροϊτίνη και γλυκοζαμίνη για την αντιμετώπιση της συμπτωματικής οστεοαρθρίτιδας του γόνατος. Στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν συνιστούν τη χρήση τους, κυρίως για οικονομικούς λόγους, ενώ το Αμερικανικό Κολλέγιο Ρευματολογίας συνιστά τη χρήση τους υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Τέλος, στις πιο πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες αναγνωρίζεται η αποτελεσματικότητά τους, το καλό προφίλ ασφαλείας που διαθέτουν και η βελτίωση της ποιότητας ζωής που προκαλούν.

Σήμερα, η λήψη τους προτείνεται για την οστεοαρθρίτιδα του γόνατος με την υποσημείωση ότι θα πρέπει να διακόπτονται αν δεν υπάρχει βελτίωση των συμπτωμάτων εντός 6 μηνών. Θα πρέπει να τα σκεφτόμαστε περισσότερο σε ασθενείς που έχουν κι άλλα προβλήματα υγείας, ούτως ώστε να περιοριστεί η μακροχρόνια ή η επαναλαμβανόμενη χορήγηση φαρμάκων, όπως τα αντιφλεγμονώδη, η κατάχρηση των οποίων μπορεί να οδηγήσει σε ιατρογενείς βλάβες.

Σε κάθε περίπτωση, η αντιμετώπιση του ασθενή με οστεοαρθρίτιδα αποτελεί μια σημαντική υπόθεση για την οποία θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα οφέλη και οι κίνδυνοι της κάθε θεραπείας, η αποτελεσματικότητά της, συνυπάρχοντα νοσήματα και οι προτιμήσεις του ασθενή μετά από σωστή ενημέρωση.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

What is the current status of chondroitin sulfate and glucosamine for the treatment of knee osteoarthritis? Henrotin Y, Marty M, Mobasheri A. Maturitas. 2014 Jul;78(3):184-7.

ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΑΡΑΜΟΥΝΤZΟΣ

ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ