Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει απόλυτα σαφές ότι ο ρόλος του πεπτικού συστήματος υπερβαίνει αυτόν του απλού σωλήνα που μεταφέρει τα τρόφιμα από το στόμα στο στομάχι, τα μετατρέπει σε θρεπτικά συστατικά που μπορούν να απορροφηθούν και αποθηκευμένη ενέργεια και απομακρύνει τις άχρηστες ουσίες από τον οργανισμό.  Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι το σύστημα αυτό έχει μια ακόμη μεγαλύτερη, πιο περίπλοκη δουλειά από αυτό που  θεωρούσαν προηγουμένως. Συνδέεται με πολλές πτυχές της υγείας που φαινομενικά δεν έχουν καμία σχέση με την πέψη, από την ανοσία και το στρες έως τις χρόνιες ασθένειες, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου και του διαβήτη τύπου 2.

Πιο συγκεκριμένα γνωρίζουμε ότι η γαστρεντερική οδός είναι γεμάτη από τρισεκατομμύρια βακτήρια (εντερικό μικροβίωμα) που όχι μόνο μας βοηθούν να επεξεργαστούμε την τροφή, αλλά βοηθούν επίσης το σώμα μας να διατηρήσει την ομοιόσταση και τη γενική ευεξία. Το μικροβίωμα του καθενός είναι μοναδικό, αλλά υπάρχουν μερικές γενικές παραδοχές. Στους υγιείς ανθρώπους, υπάρχει μια ποικιλία οργανισμών. Οι περισσότεροι από αυτούς τους οργανισμούς είναι βακτήρια, αλλά υπάρχουν και ιοί, μύκητες και άλλα μικρόβια. Αντίθετα σε άτομα που εμφανίζουν νοσηρότητες, υπάρχει πολύ λιγότερη ποικιλομορφία και φαίνεται να υπάρχει αύξηση των βακτηρίων που συνδέονται με ασθένειες .

Μερικά βακτήρια καταπολεμούν τη φλεγμονή, ενώ άλλα την προάγουν. Όταν το έντερο λειτουργεί όπως θα έπρεπε, αυτοί οι δύο τύποι είναι σε ισορροπία. Αλλά όταν αυτή η λεπτή ισορροπία διαταράσσεται, τα φλεγμονώδη βακτήρια μπορούν να κυριαρχήσουν – και μπορούν να παράγουν μεταβολίτες που περνούν από το βλεννογόνο του εντέρου στην κυκλοφορία του αίματος, εξαπλώνοντας τη φλεγμονή σε άλλα μέρη του σώματος. Συγκεκριμένοι τύποι βακτηρίων στο έντερο μπορεί να οδηγήσουν και σε άλλες καταστάσεις. Μελέτες τόσο σε ζώα όσο και σε ανθρώπους έχουν συνδέσει ορισμένα βακτήρια με τη μείωση της λειτουργίας  του ανοσοποιητικού, με μεγαλύτερο κίνδυνο άσθματος και αλλεργιών και με χρόνιες ασθένειες όπως ο διαβήτης, οι καρδιακές παθήσεις, η σκλήρυνση κατά πλάκας και ορισμένοι καρκίνοι. Η υγεία του εντέρου έχει συνδεθεί ακόμη και με το άγχος και την κατάθλιψη και με νευρολογικές παθήσεις όπως η σχιζοφρένεια και η άνοια. Η σύνθεση των βακτηρίων του εντέρου ποικίλλει επίσης μεταξύ αδύνατων και υπέρβαρων ατόμων, υποδηλώνοντας ότι μπορεί να παίζει ρόλο στην πρόκληση παχυσαρκίας εξαρχής.

Η γλουταμίνη, το βασικότερο αμινοξύ στο ανθρώπινο σώμα, είναι το κύριο υπόστρωμα που χρησιμοποιείται από τα κύτταρα του εντέρου. Στη φυσιολογία του εντέρου, η γλουταμίνη προάγει τον πολλαπλασιασμό των εντεροκυττάρων, ρυθμίζει τις συνδέσεις μεταξύ τους, καταστέλλει τις προφλεγμονώδεις οδούς σηματοδότησης και προστατεύει τα κύτταρα από την απόπτωση και τις κυτταρικές καταστροφές σε φυσιολογικές και παθολογικές καταστάσεις. Πολύ σημαντικός είναι ο ρόλος της και στην ακεραιότητα του βλεννογονικού εντερικού φραγμού. Η εσωτερική επιφάνεια του εντέρου καλύπτεται από μια στιβάδα βλέννης. Αυτή αποτρέπει τον τραυματισμό του εντέρου από το περιεχόμενό του και λειτουργεί  ως φραγμός για τα βακτήρια, τα προϊόντα τους και διάφορα πεπτικά ένζυμα. Υπάρχουν πολλά δεδομένα πλέον που υποστηρίζουν ότι η απώλεια αυτού του φραγμού έχει ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη πολλών παθήσεων.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Randomised placebo-controlled trial of dietary glutamine supplements for postinfectious irritable bowel syndrome. Zhou Q, Verne ML, Fields JZ, Lefante JJ, Basra S, Salameh H, Verne GN. Gut. 2018 Aug 14.