Η γλουταμίνη είναι ένα αμινοξύ. Τα αμινοξέα είναι μόρια με πολλούς ρόλους στο σώμα. Κύριος σκοπός τους είναι να χρησιμεύσουν ως δομικά στοιχεία για τις πρωτεΐνες, οι οποίες είναι ζωτικής σημασίας για τα όργανα αλλά εξυπηρετούν και άλλες λειτουργίες, όπως τη μεταφορά ουσιών στο αίμα και την καταπολέμηση επιβλαβών ιών και βακτηρίων.

Υπάρχει σε δύο διαφορετικές μορφές: L-γλουταμίνη και D-γλουταμίνη. Αυτές έχουν μια ελαφρώς διαφορετική μοριακή διάταξη. Η μορφή που βρίσκεται στα τρόφιμα και τα συμπληρώματα είναι η L-γλουταμίνη. Ορισμένα συμπληρώματα την κατατάσσουν ως L-γλουταμίνη, ενώ άλλοι απλά χρησιμοποιούν τον ευρύτερο όρο γλουταμίνη. Ενώ η L-γλουταμίνη χρησιμοποιείται για να παράγει πρωτεΐνες και να εκτελέσει άλλες λειτουργίες, η D-γλουταμίνη φαίνεται να είναι σχετικά ασήμαντη σε ζωντανούς οργανισμούς. Η L-γλουταμίνη μπορεί να παραχθεί φυσικά στο σώμα, θεωρείται το κυρίαρχο σε ποσότητα αμινοξύ στον οργανισμό και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην παραγωγή ενέργειας και τη σύνθεση των νουκλεοτιδίων, την εύρυθμη λειτουργία του ανοσοποιητικού και του πεπτικού. Υπάρχουν φορές που οι ανάγκες της γλουταμίνης του οργανισμού είναι μεγαλύτερες από την ικανότητά του να παράγει. Έτσι, σε υπερκαταβολικές καταστάσεις όπως είναι το τραύμα και η σήψη θα πρέπει να λαμβάνεται με τη διατροφή.

Τα κύτταρα του τραύματος, ιδίως οι ινοβλάστες, τα επιθηλιακά κύτταρα και τα μακροφάγα, χρησιμοποιούν γλουταμίνη για να αναπτυχθούν και να πολλαπλασιαστούν. Από μελέτες φαίνεται ότι η χορήγηση γλουταμίνης αυξάνει σημαντικά την παραγωγή του κολλαγόνου βελτιώνοντας και επιταχύνοντας τη διαδικασία επούλωσης, ειδικά σε «δύσκολα» τραύματα, όπως είναι τα έλκη των άκρων σε διαβητικούς(διαβητικό πόδι). Επιπλέον προσφέρει μείωση της ανάγκης για λήψη αντιβιοτικών, μείωση του κόστους που σχετίζεται με την επούλωση του τραύματος και βράχυνση του χρονικού διαστήματος που απαιτείται για την επούλωση.

Όταν υπάρχει φλεγμονή/σήψη στον οργανισμό η γλουταμίνη μεταβολίζεται σε γλουταθειόνη που προστατεύει τους ιστούς από την οξειδωτική βλάβη. Η ανάπτυξη των αμυντικών κυττάρων του οργανισμού εξαρτάται από τα επίπεδα γλουταμίνης σε αυτόν, ενώ έχει φανεί ότι η γλουταμίνη προλαμβάνει τη βακτηριακή μετάθεση από τον εντερικό βλεννογόνο, μειώνει τη συχνότητα των λοιμώξεων, το χρόνο νοσηλείας και τη θνητότητα σε σοβαρά πάσχοντες ασθενείς.

Ειδικότερα στα  φλεγμονώδη νοσήματα του πεπτικού, η γλουταμίνη περιορίζει την εντερική βλάβη, επιταχύνει την εντερική αποκατάσταση και προλαμβάνει την ατροφία των λαχνών συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στη διατήρηση της φυσιολογικής δομής και λειτουργίας του εντέρου. Επίσης  σημαντική είναι και η ασφάλειά της, καθώς δεν παρατηρούνται σημαντικές παρενέργειες.

Ειδικός Γαστρεντερολόγος

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Nutrition, Anabolism, and the Wound Healing Process: An Overview. Robert H. Demling, MD. ePlasty. 2009;9:65-94.
2. Randomisedplacebo-controlledtrial of dietaryglutaminesupplements for postinfectiousirritable bowel syndrome.Zhou Q, Verne ML, Fields JZ, Lefante JJ, Basra S, Salameh H, Verne GN. 2018 Aug 14.