Την προσλαμβάνουμε από τα φρούτα και τα λαχανικά, τροφές που είναι εκ των πραγμάτων περιορισμένες σε αιμοκαθαιρόμενους νεφροπαθείς ασθενείς, με τη λογική της αποφυγής τροφών που περιέχουν κάλιο.

Επιπλέον φαίνεται ότι κατά τη διάρκεια των συνεδριών αιμοκάθαρσης υπάρχουν απώλειες βιταμίνης C που κυμαίνονται μεταξύ 80-280 mg ανά συνεδρία, με κυριότερο μηχανισμό αυτόν της διάχυσης. Ως αποτέλεσμα αυτών, οι ασθενείς με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια υπό αιμοκάθαρση ή περιτοναϊκή κάθαρση έχουν χαμηλά επίπεδα βιταμίνης C στον ορό του αίματος, κάτι που σε μελέτες έχει σχετιστεί με αυξημένη νοσηρότητα από καρδιαγγειακά νοσήματα.

Έχει φανεί ότι η χορήγηση 500 mg βιταμίνης C από του στόματος τρεις φορές την εβδομάδα, αμέσως μετά τη συνεδρία της αιμοκάθαρσης ομαλοποιεί τα επίπεδα στον ορό του αίματος. Παράλληλα, έχει φανεί ότι καθημερινή δόση 250 mg μπορεί να προστατέψει σημαντικά τον αιμοκαθαιρόμενο ασθενή από μυϊκές κράμπες και ο συνδυασμός με βιταμίνη Ε έχει επιπρόσθετο όφελος.

Πρόσφατη μεταανάλυση μελέτησε τις αντιοξειδωτικές δράσεις της βιταμίνης C σε νεφροπαθείς. Από αυτήν φάνηκε ότι οι δράσεις αυτές ήταν εμφανέστερες σε δόσεις 250-1000 mg την ημέρα και σχετίζονταν με βελτίωση στη μικροκυκλοφορία, βελτίωση στην πνευμονική λειτουργία και μείωση δεικτών ενδοθηλιακής καταστροφής (thrombomodulin). Επιπρόσθετα, η πλειοτροπική δράση της βιταμίνης C έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των επιπέδων παραθορμόνης, τη μείωση των επιπέδων φωσφόρου, της CRP και του δείκτη CaxP, ενώ ευεργετική είναι η δράση της και στο λιπιδαιμικό προφίλ του ασθενούς προκαλώντας μείωση της χοληστερίνης.

Τέλος, έχει φανεί ότι η βιταμίνη C μεταβάλλει τον ενδοκυττάριο μεταβολισμό του σιδήρου με αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση της απαιτούμενης δόσης ερυθροποιητίνης για τη διατήρηση του αιματοκρίτη. Χρειάζεται ωστόσο προσοχή καθώς σε μεγάλες δόσεις βιταμίνης C έχουν αποδοθεί και ανεπιθύμητες ενέργειες (όπως η καταστροφή λιπών από ελεύθερες ρίζες), γι’ αυτό και κάποιοι μελετητές προτείνουν την καθημερινή χορήγηση χαμηλών δόσεων (75-90 mg την ημέρα) ως μόνιμη θεραπεία.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Low Total Vitamin C Plasma Level Is a Risk Factor for Cardiovascular Morbidity and Mortality in Hemodialysis Patients. Robert Deicher, Farzad Ziai, Christian Bieglmayer, Martin Schillinger and Walter H. Hörl. J Am Soc Nephrol 16: 1811–1818, 2005
2. Water-soluble vitamin levels in patients undergoing high-flux hemodialysis and receiving long-term oral postdialysis vitamin supplementation. Descombes E, Boulat O, Perriard F, Fellay G. Artif Organs. 2000;24(10):773–778
3. A randomized, double-blind, placebo-controlled trial of supplementary vitamins E, C and their combination for treatment of hemodialysis cramps. Khajehdehi P, Mojerlou M, Behzadi S, Rais-Jalali GA. Nephrol Dial Transplant. 2001;16(7):1448–1451
4. Antioxidant therapy in hemodialysis patients: a systematic review. Coombes JS, Fassett RG. Kidney Int. 2012;81(3):233–246
5. Ascorbic acid for anemia management in hemodialysis patients: a systematic review and meta-analysis. Deved V, Poyah P, James MT, et al. Alberta Kidney Disease Network. Am J Kidney Dis. 2009;54(6):1089–1097
6. Oral vitamin C administration increases lipid peroxidation in hemodialysis patients. De Vriese AS, Borrey D, Mahieu E, et al. Nephron Clin Pract. 2008;108(1):c28–c34

ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΑΡΑΜΟΥΝΤZΟΣ

ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ