Το τσάι που πίνουμε παρασκευάζεται από τα φύλλα του φυτού Καμέλια η σινική (Camellia sinensis). Μεγαλύτερη κατανάλωση στον κόσμο έχει η ποικιλία του μαύρου τσαγιού, ακολουθούμενη από το πράσινο τσάι και τις άλλες ποικιλίες. Το μαύρο τσάι παρασκευάζεται από τη σύνθλιψη και αποξήρανση των φύλλων του φυτού, ενώ το πράσινο ετοιμάζεται με ταχεία επεξεργασία των φρέσκων φύλλων.

Το τσάι διαθέτει αντιοξειδωτικές ιδιότητες καθώς περιέχει ίχνη πρωτεϊνών, υδατανθράκων, αμινοξέων, λιπιδίων, βιταμινών και μετάλλων. Επιπλέον, περιέχει μια μεγάλη ποικιλία χημικών συστατικών, εκ των οποίων οι πολυφαινόλες είναι κυρίως υπεύθυνες για το άρωμα και τις θεραπευτικά αποτελέσματα του τσαγιού. Ιδιαίτερα στις πολυφαινόλες του πράσινου τσαγιού(κατεχίνες) πιστώνονται ευεργετικές ιδιότητες έναντι πολλών παθήσεων όπως έχει φανεί σε πολλές μελέτες. Αυτό μάλλον οφείλεται στις πολύ μεγαλύτερες συγκεντρώσεις πολυφαινολών στο πράσινο τσάι έναντι των υπόλοιπων ποικιλιών.

Η έρευνα για τις ιδιότητες του πράσινου τσαγιού αφορά κυρίως την ουσία ECGC(επιγαλλοκατεχίνη), που είναι η πιο σημαντική κατεχίνη και υπολογίζεται στο 50-70% των συνολικών κατεχινών. Ένα φλιτζάνι πράσινου τσαγιού περιέχει έως και 200mg EGCG, η τακτική κατανάλωση του οποίου, μέσω αντιοξειδωτικών δράσεων, μπορεί να προστατεύσει από πολλά νοσήματα, όπως υποστηρίζουν πολλές επιδημιολογικές και κλινικές μελέτες. Η κλινική εφαρμογή της επιγαλλοκατεχίνης ως φαρμακευτικού προϊόντος αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις. Έχει χαμηλή βιοδιαθεσιμότητα όταν δίνεται από το στόμα και είναι δύσκολο να απελευθερωθεί στα σημεία δράσης. Επιπλέον, μπορεί να αλληλεπιδράσει με άλλες φαρμακευτικές ουσίες.

Παρόλα αυτά οι ωφέλειές της είναι δεδομένες. Σύμφωνα με μια ανασκόπηση μελετών του 2013, το πράσινο τσάι βοήθησε στην πρόληψη πολλών καρδιακών παθήσεων, από την υψηλή αρτηριακή πίεση έως τη συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια. Επιπλέον, βελτιώνει την εγκεφαλική λειτουργία. Σε μια μελέτη από την Ελβετία, η μαγνητική τομογραφία του εγκεφάλου έδειξε ότι άνθρωποι που κατανάλωναν συστηματικά πράσινο τσάι παρουσίαζαν μεγαλύτερη δραστηριότητα σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη μνήμη. Παράλληλα, φαίνεται ότι το πράσινο τσάι μειώνει το σχηματισμό των πλακών που σχετίζονται με τη νόσο Alzheimer.

Πρόσφατη μελέτη του 2017 έδειξε ότι η EGCG συμβάλλει  στην αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη, ελέγχοντας την υπεργλυκαιμία, μειώνοντας το σωματικό βάρος και ελαττώνοντας τις επιπλοκές του διαβήτη. Παράλληλα, φαίνεται  να συμβάλλει στην  μείωση των επίπεδων ολικής χοληστερόλης στο αίμα καθώς και την άθροιση λιπών στο ήπαρ(λιπώδη διήθηση). Τέλος, γνωρίζουμε ότι το πράσινο τσάι βοηθάει τα υγιή κύτταρα σε όλα τα στάδια της εξέλιξής τους.  

Θανάσης Καραμούντζος MD, MSc

Ειδικός Γαστρεντερολόγος  

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

        1.      Polyphenols: benefits to the cardiovascular system in health and in aging. Khurana S, Venkataraman K, Hollingsworth A, Piche M, Tai TC. Nutrients. 2013 Sep 26;5(10):3779-827.

1. Natural Polyphenols in the Treatment of Alzheimer’s Disease. Noratiqah SB, Naina-Mohamed I, Zulfarina MS, Qodriyah HM. Curr Drug Targets. 2017 Mar 28.
2. Green tea epigallocatechin 3-gallate alleviates hyperglycemia and reduces advanced glycation end products via nrf2 pathway in mice with high fat diet-induced obesity. Sampath C, Rashid MR, Sang S, Ahmedna M. Biomed Pharmacother. 2017 Mar;87:73-81.
3. Systematic review of green tea epigallocatechin gallate in reducing low-density lipoprotein cholesterol levels of humans. Momose Y, Maeda-Yamamoto M, Nabetani H. Int J Food Sci Nutr. 2016 Sep;67(6):606-13
4. TeaPolyphenols in Promotion of Human Health. Khan N, Mukhtar H.Nutrients. 2018 Dec 25;11(1):39