Δυσπεψία είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια σειρά συμπτωμάτων που περιλαμβάνουν το αίσθημα πληρότητας κατά τη διάρκεια ενός γεύματος, τη δυσφορία μετά το γεύμα και τον πόνο στο επιγάστριο. Η διαγνωστική προσέγγιση της δυσπεψίας περιλαμβάνει εξετάσεις αίματος, απεικονιστικές εξετάσεις και ενδοσκόπηση ανωτέρου πεπτικού(γαστροσκόπηση). Πολλά νοσήματα μπορούν να προκαλέσουν δυσπεψία, ωστόσο το συχνότερο είναι να μη βρεθεί παθολογικό αίτιο(πχ έλκος, καρκίνος πεπτικού, νοσήματα παγκρέατος/ χοληφόρων). Το σύνδρομο αυτό ονομάζεται λειτουργική δυσπεψία.

Για να τεθεί η διάγνωση θα πρέπει να υπάρχουν:

1. Μεταγευματική πληρότητα, κοιλιακή διάταση, ερυγές,  πρώιμος κορεσμός, επιγαστρικός πόνος και καύσος.
2. Η παρουσία συμπτωμάτων για  12 εβδομάδες το τελευταίο έτος, συνεχώς ή κατά διαστήματα. Το χρονικό αυτό όριο είναι αυθαίρετο και ποικίλλει κατά την κρίση του θεράποντος ιατρού, από 2-4 εβδομάδες,
3. Πόνος ή δυσφορία στην άνω κοιλία.
4. Έλλειψη στοιχείων οργανικής νόσου, συμπεριλαμβανομένης και φυσιολογικής ενδοσκόπησης.

Μερικοί ασθενείς ωφελούνται από αλλαγές του τρόπου ζωής και μείωση των στρεσογόνων καταστάσεων. Η θεραπευτική αντιμετώπιση περιλαμβάνει φάρμακα που ελαττώνουν την γαστρική οξύτητα (αντιόξινα, αναστολείς Η23, PPI’s), προκινητικά και αντιβιοτικά.

Τα φυτά έχουν δείξει πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα στη θεραπεία διαφόρων νοσημάτων. Ιδιαίτερα, στη μέντα αποδόθηκαν από τα αρχαία χρόνια γαστροπροστατευτικές ιδιότητες. Το έλαιο που παράγεται με απόσταξη από το φυτό της μέντας, ή αλλιώς μινθέλαιο, χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες για να κατευνάσει γαστρεντερικές διαταραχές. Το κύριο ενεργό συστατικό του είναι η μενθόλη.

Το μινθέλαιο παρουσιάζει αντιεμετική δράση μέσω δράσης σε ειδικό νευροϋποδοχέα και σπασμολυτική δράση στον οισοφάγο, το στομάχι και το βολβό του 12δακτύλου μέσω αναστολής των συσπάσεων των λείων μυικών ινών. Επιπλέον, παρουσιάζει χολαιρετική δράση(αυξάνει την έκκριση της χολής) και χρησιμοποιείται παραδοσιακά για την αντιμετώπιση της χολολιθίασης

Σε πολλές μελέτες το μινθέλαιο είναι πιο αποτελεσματικό από το placebo στη βελτίωση των δυσπεπτικών ενοχλημάτων. Στην πιο πρόσφατη μελέτη, ο συνδυασμός μιθελαίου και ελαίου κυμίνου συγκρίθηκε με ομάδα ελέγχου που έλαβε εικονικό φάρμακο. Ο επιγαστρικός πόνος μειώθηκε κατά 40% στην ομάδα που έλαβε το συνδυασμό έναντι 22% στην ομάδα του placebo. Η βελτίωση των συμπτωμάτων μπορεί να είναι το αποτέλεσμα της χαλάρωσης του σφιγκτήρα που ενώνει τον οισοφάγο με το στομάχι, προκαλώντας με αυτόν τον τρόπο εξίσωση των πιέσεων που αναπτύσσονται σε αυτά τα δύο όργανα και μειωμένο αίσθημα πληρότητας και κοιλιακής πίεσης.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Complementary and alternative treatment in functional dyspepsia. Giuseppe Chiarioni, Marcella Pesce, Alberto Fantin, and Giovanni Sarnelli. United European Gastroenterol J. 2018 Feb; 6(1): 5–12.