Η διατροφική συμβουλευτική είναι απαραίτητη για όλες τις γυναίκες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η διατροφική κατάσταση μιας γυναίκας επηρεάζει την υγεία της, αλλά και την έκβαση της εγκυμοσύνης και την υγεία του νεογέννητου μωρού. Οι διατροφικές απαιτήσεις κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης διαφέρουν σημαντικά από αυτές των μη εγκύων πληθυσμών.

Οι περισσότερες γυναίκες δεν πληρούν τις συστάσεις για υγιεινή διατροφή και σωματικό βάρος πριν και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Οι γυναίκες συχνά ρωτούν πώς πρέπει να είναι μια υγιεινή διατροφή για μια έγκυο γυναίκα. Το μήνυμα πρέπει να είναι «φάτε καλύτερα, όχι περισσότερο». Αυτό μπορεί να επιτευχθεί βασίζοντας τη διατροφή σε μια ποικιλία από πλούσια σε θρεπτικά συστατικά τρόφιμα, όπως φρούτα, λαχανικά, όσπρια, δημητριακά ολικής αλέσεως, ξηρούς καρπούς, σπόρους και ψάρια, αντί για κακής ποιότητας επεξεργασμένα τρόφιμα. Μια τέτοια δίαιτα είναι λιγότερο πιθανό να συνοδεύεται από υπερβολική πρόσληψη σακχάρων και λιπών από την τυπική δίαιτα που αποτελείται από αυξημένη πρόσληψη επεξεργασμένων τροφίμων, λιπαρού κόκκινου κρέατος και ζαχαρούχων τροφίμων και ποτών. Οι γυναίκες που αναφέρουν σωστά διατροφικά πρότυπα πριν και/ή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης φέρονται να έχουν λιγότερες επιπλοκές κατά την εγκυμοσύνη και λιγότερα δυσμενή αποτελέσματα για την υγεία του παιδιού.

Μια δίαιτα που περιορίζει σοβαρά οποιαδήποτε κατηγορία θρεπτικών συστατικών θα πρέπει να αποφεύγεται. Πιο συγκεκριμένα η κετογονική δίαιτα που στερείται υδατανθράκων, η δίαιτα Paleo λόγω περιορισμού στα γαλακτοκομικά και κάθε δίαιτα που χαρακτηρίζεται από υπερβολικά κορεσμένα λίπη. Η αξιολόγηση των διατροφικών προτύπων θα πρέπει να γίνεται από εξειδικευμένο διατροφολόγο, ο οποίος θα αντιμετωπίζει με σαφείς οδηγίες τις όποιες διατροφικές ανεπάρκειες.

Η εκλογικευμένη χρήση συμπληρωμάτων διατροφής σε γυναίκες με ανεπαρκή διατροφή έχει συσχετιστεί με βελτιωμένα αποτελέσματα γέννησης, συμπεριλαμβανομένων μειωμένων ποσοστών χαμηλού βάρους γέννησης.
Τα μικροθρεπτικά συστατικά (δηλαδή βιταμίνες και μέταλλα) και τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα είναι απαραίτητα για πολλές κυτταρικές και μεταβολικές δραστηριότητες (διαφοροποίηση κυττάρων, πολλαπλασιασμός, παραγωγή αιμοσφαιρίνης, μεταφορά οξυγόνου κ.λπ.). Η τρέχουσα πρόσληψη βιταμινών, μετάλλων και ωμέγα-3 λιπαρών οξέων από τρόφιμα περιορίζει τον κίνδυνο σοβαρών ελλείψεων. Ωστόσο, ορισμένες ανεπάρκειες έχει τονιστεί ότι επηρεάζουν ιδιαίτερα τις έγκυες γυναίκες, όπως οι ανεπάρκειες βιταμίνης D ή σιδήρου και αυτές θα πρέπει να διορθώνονται.

Στις μέρες μας, συνιστάται η υιοθέτηση μιας εξατομικευμένης προσέγγισης στη διατροφική συμβουλευτική, η οποία λαμβάνει υπόψη την πρόσβαση των γυναικών σε τρόφιμα, την κοινωνικοοικονομική κατάσταση, τη φυλή, την εθνικότητα και τις πολιτιστικές επιλογές τροφίμων, καθώς και τον δείκτη μάζας σώματος. Επιπλέον, πολλές από τις συστάσεις σχετίζονται με μη επιπλεγμένες εγκυμοσύνες, επομένως θα πρέπει να γίνονται προσαρμογές όταν εμφανίζονται επιπλοκές, όπως ο διαβήτης κύησης.

Θανάσης Καραμούντζος MD, MSc

Ειδικός Γαστρεντερολόγος

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Nutrient Requirements during Pregnancy and Lactation. Marie Jouanne, Sarah Oddoux, Antoine Noël, and Anne Sophie Voisin-Chiret. Nutrients. 2021 Feb; 13(2): 692.