Όλο και περισσότεροι άνθρωποι αποφασίζουν να αφήσουν πίσω τους το κρέας και να ακολουθήσουν μια χορτοφαγική διατροφή. Η διατροφή αυτή αποτελεί μία από τις πιο υγιεινές διατροφές που μπορεί να ακολουθήσει ένα άτομο, αρκεί να την ακολουθεί σωστά. Η κατανάλωση περισσότερων φρούτων, λαχανικών και δημητριακών βελτιώνει την κατάσταση της υγείας του ατόμου, με την προϋπόθεση πάντα ότι καλύπτονται σωστά τα ελλείμματα από την αποφυγή των ζωικών προϊόντων .

Πιο συγκεκριμένα η χορτοφαγική διατροφή είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, βιταμίνη C, μαγνήσιο, φυλλικό οξύ, αλλά και χαμηλότερη σε θερμίδες και κορεσμένα λιπαρά. Όλα αυτά οδηγούν σε βελτίωση της λειτουργίας του καρδιαγγειακού συστήματος, καλύτερη διάθεση και μειωμένο κίνδυνο για εμφάνιση διαβήτη τύπου 2, καρδιοπαθειών αλλά και αρκετά είδη καρκίνων. Οι χορτοφάγοι είναι συνήθως πιο αδύνατοι με μικρότερο ποσοστό σωματικού λίπους.

Σημαντικό είναι ωστόσο να γνωρίζει κανείς ότι η χορτοφαγία δεν είναι πάντα και υγιεινή, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τις τηγανητές πατάτες. Για αυτό το λόγο είναι σημαντικό πριν ξεκινήσει κανείς να συμβουλευθεί κάποιον ειδικό διαιτολόγο.

Η αποφυγή των ζωικών τροφίμων γεννά τον κίνδυνο έλλειψης διαφόρων θρεπτικών συστατικών. Πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η βιταμίνη Β12, η οποία προσλαμβάνεται αποκλειστικά από τα ζωικά τρόφιμα, η έλλειψη της οποίας μπορεί να οδηγήσει σε αιματολογικά και νευρολογικά συμπτώματα. Γι’ αυτό το λόγο είναι σημαντικό σε αυτήν την περίπτωση να λαμβάνεται με την μορφή συμπληρώματος.

Η πρόσληψη πρωτεϊνών μέσω των ζωικών τροφίμων είναι πλήρης. Αντίθετα οι φυτικές πρωτεΐνες δε είναι πλήρεις και γι’ αυτό οι χορτοφάγοι θα πρέπει να μάθουν να συνδυάζουν τροφές ή ακόμα και να καλύπτουν τα κενά με κάποιο συμπλήρωμα αμινοξέων.

Ένα ακόμα πιθανό πρόβλημα είναι η βιταμίνη D. Ιδιαίτερα κατά τους χειμερινούς μήνες, οι χορτοφάγοι θα πρέπει να καταναλώνουν τροφές εμπλουτισμένες με βιταμίνη D, όπως το γάλα σόγιας, το γάλα ρυζιού, ο χυμός πορτοκαλιού, τα δημητριακά και οι μαργαρίνες. ¨Όταν οι εμπλουτισμένες τροφές δεν είναι διαθέσιμες συνιστάται καθημερινή λήψη συμπληρώματος βιταμίνης D, κάτι που συνιστάται ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους.

Τέλος οι χορτοφάγοι θα πρέπει να καταναλώνουν τροφές πλούσιες σε Ω3 λιπαρά οξέα, όπως ο λιναρόσπορος, τα καρύδια, τα προϊόντα σόγιας και μπάρες δημητριακών.

Σε γενικές γραμμές η χορτοφαγική διατροφή θεωρείται ασφαλής σε όλα τα στάδια της ζωής και μπορεί να ωφελήσει σημαντικά. Η υιοθέτησή της ωστόσο απαιτεί σχεδιασμό και μεγάλη προσοχή για να αποφευχθούν προβλήματα.

Θανάσης Καραμούντζος MD, MSc

Ειδικός Γαστρεντερολόγος

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Health effects of vegan diets. Craig WJ. Am J Clin Nutr. 2009 May;89(5):1627S-1633S.
2. Vegetarian, vegan diets and multiple health outcomes: A systematic review with meta-analysis of observational studies. Dinu M, Abbate R, Gensini GF, Casini A, Sofi F. Crit Rev Food Sci Nutr. 2017 Nov 22;57(17):3640-3649.