Η βιολογία των αγγείων παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην έναρξη και διαιώνιση της αυξημένης αρτηριακής πίεσης, ενώ παράλληλα συμμετέχει στη διαδικασία της βλάβης των οργάνων στόχων. Η ενεργοποίηση του ενδοθηλίου, το οξειδωτικό στρες και η δυσλειτουργία των λείων μυϊκών ινών των αγγείων (υπερτροφία, υπερπλασία και ανακατανομή) είναι τα γεγονότα που πυροδοτούν την έναρξη της υπέρτασης.

Η αλληλεπίδραση μεταξύ θρεπτικών συστατικών και γονιδίων μπορεί να καθορίσει σε μεγάλο βαθμό τις διαταραχές σε αγγειακό επίπεδο. Έτσι, η υιοθέτηση σωστής διατροφής, οι βιταμίνες, τα αντιοξειδωτικά, οι ηλεκτρολύτες, η απώλεια βάρους, η άσκηση, η διακοπή του καπνίσματος και ο περιορισμός της λήψης αλκοόλ και καφεΐνης σε συνδυασμό με άλλες αλλαγές του τρόπου ζωής μπορεί να προλάβει, να καθυστερήσει την έναρξη, να μειώσει τη σοβαρότητα και να ελέγξει την υπέρταση σε πολλούς ασθενείς.

Μεγάλος αριθμός μελετών έχει ερευνήσει την αντιυπερτασική δράση διαφόρων συμπληρωμάτων διατροφής που ονομάζονται nutraceuticals. Ο όρος αναφέρεται σε τροφές ή συστατικά τροφών με ευεργετικές ή/και ιατρικές ιδιότητες.

Η κατανάλωση ελαιολάδου, του θεμελίου λίθου της Μεσογειακής διατροφής σχετίζεται με μείωση της αρτηριακής πίεσης, αποτέλεσμα που αποδίδεται στις πολυφαινόλες που διαθέτει. Πρόσφατα μεγάλο ενδιαφέρον υπάρχει για το απόσταγμα των φύλλων της ελιάς. Τα φύλλα ελιάς περιέχουν ελαιοευρωπαΐνη και υδροξυτυροσόλη που είναι υπεύθυνες για την αντιυπερτασική δράση, η οποία είναι εφάμιλλη της δράσης της καπτοπρίλης (αναστολέας μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης) σε ασθενείς με υπέρταση πρώτου σταδίου.

Η ρεσβερατρόλη είναι αντιοξειδωτική ουσία που βρίσκεται στη φλούδα των κόκκινων σταφυλιών και το κόκκινο κρασί. Στη ρεσβερατρόλη βασίζεται το γαλλικό παράδοξο (προστατευτική δράση που ασκεί η μέτρια κατανάλωση κρασιού στα καρδιαγγειακά νοσήματα), αφού φαίνεται ότι βελτιώνει την ελαστικότητα των αγγείων και μειώνει την κεντρική αρτηριακή πίεση.

Το λυκοπένιο είναι καροτενοειδές που περιέχεται κυρίως στη ντομάτα και αποτελεί αντικείμενο πολυάριθμων μελετών. Πρόσφατη μεταανάλυση ανέδειξε τη σημαντική αντιυπερτασική του δράση, η οποία φαίνεται ότι προστίθεται και στη δράση των φαρμάκων για την υπέρταση.

Μια ολιστική προσέγγιση που θα συνδυάσει αυτές τις προτάσεις με τη σωστή φαρμακευτική αγωγή θα πετύχει καλύτερα τα επιθυμητά επίπεδα αρτηριακής πίεσης, θα μειώσει τους παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου, θα βελτιώσει την αγγειακή μικροκυκλοφορία, θα προστατεύσει την υγεία των αγγείων και θα μειώσει τη βλάβη στα όργανα στόχους (καρδιά, εγκέφαλος, νεφροί).

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Nutrition and nutraceutical supplements in the treatment of hypertension. Houston MC.Expert Rev CardiovascTher. 2010 Jun;8(6):821-33.
2. Nutraceuticals for blood pressure control. Sirtori CR, Arnoldi A, Cicero AF. Ann Med. 2015;47(6):447-56.

ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΑΡΑΜΟΥΝΤZΟΣ

ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ