Ο ανθρώπινος οργανισμός είναι μια μεγάλη βιοχημική μηχανή. Ανά πάσα στιγμή, οι σκέψεις και τα συναισθήματά μας, οι πράξεις, ο μεταβολισμός και η σωματική μας ευεξία πηγάζουν από το άθροισμα πολύπλοκων βιοχημικών αντιδράσεων που λαμβάνουν χώρα μέσα σε ένα ξεχωριστό γενετικό πλαίσιο. Αναρίθμητες αντιδράσεις λαμβάνουν χώρα για να ετοιμαστούν τα ένζυμα, οι ορμόνες, οι νευροδιαβιβαστές και όλα όσα χρειάζεται ο ανθρώπινος οργανισμός για να διεκπεραιώσει τις εργασίες που απαιτούνται για την καθημερινή ζωή.

Η εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού χρειάζεται πρώτες ύλες για να πραγματοποιηθούν οι βιολογικές διεργασίες και αποχή από επιβλαβείς παράγοντες (τοξίνες) που εμποδίζουν την φυσιολογική λειτουργία. Η ευρεία εισαγωγή διαφόρων τοξικών παραγόντων στις περίπλοκες βιοχημικές αντιδράσεις οδηγεί σε βλάβες.  Όταν δε η έκθεση σε τοξίνες γίνεται από μικρή ηλικία μπορεί να οδηγήσει σε μακροχρόνιες βλάβες, ακόμα και αν ο οργανισμός εκτίθεται σε επίπεδα τοξικών παραγόντων που πιστεύεται ότι είναι ασφαλή.

Η προσοχή στις τοξικές χημικές εκθέσεις και στις περιβαλλοντικές επιστήμες υγείας έχει επεκταθεί με εντυπωσιακό ρυθμό. Η εκτεταμένη έρευνα από ανεξάρτητους επιστήμονες καθώς και από κυβερνήσεις ώθησε πολλά τοξικολογικά, ιατρικά, δημόσιας υγείας και άλλα επιστημονικά περιοδικά να αναφέρουν τις επιπτώσεις των περιβαλλοντικών παραγόντων στην ανθρώπινη υγεία.

Παρά την αναγνώριση ότι η συσσώρευση τοξικών ουσιών είναι ένας σημαντικός καθοριστικός παράγοντας σε πολλά χρόνια προβλήματα υγείας, ωστόσο, λίγη προσοχή στην ιατρική βιβλιογραφία έχει αφιερωθεί στους μηχανισμούς αντιμετώπισης και επίλυσης του προβλήματος της ενδογενούς συσσώρευσης των τοξινών. Η παρέμβαση για τη μείωση του φορτίου των τοξικών ουσιών -το πεδίο της κλινικής αποτοξίνωσης- αποτελεί μια θεμελιώδη και επειγόντως απαιτούμενη προσέγγιση για τη μείωση των θεμάτων υγείας που σχετίζονται με τις τοξικές ουσίες.

Η αποτοξίνωση δεν επιτυγχάνεται μόνο με κάποιο διατροφικό πρόγραμμα, αλλά με την υιοθέτηση συγκεκριμένου τρόπου ζωής, ο οποίος περιλαμβάνει: (1) την αποφυγή περιβαλλοντικών τοξικών ουσιών, όπως τα βαρέα μέταλλα, οι οργανικές ενώσεις και η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, (2) την κινητοποίηση ή περιορισμό τοξινών μέσω απώλειας του πλεονάζοντος λίπους και παράλληλης άσκησης, (3) την άριστη λειτουργία πεπτικού, (4) τη βελτιστοποίηση διατροφής και ενυδάτωση, (5) τον περιορισμό του στρες και  (6) ικανοποιητικό χρόνο ανάπαυσης και ύπνου.

Το διατροφικό πλάνο θα πρέπει να περιλαμβάνει λαχανικά (εξαιρετικές πηγές φυτικών ινών και φυτοχημικών ουσιών), φρούτα (αντιοξειδωτικές ιδιότητες, φυτοχημικά συστατικά, διαλυτές και αδιάλυτες ίνες), δημητριακά (ομαλή λειτουργία γαστρεντερικού), καρπούς (πηγή ενέργειας), πρωτεΐνες (πηγή αμινοξέων για δημιουργία ενζύμων) και λιπαρά οξέα (πολύ καλή πηγή ενέργειας). Τροφές όπως τα επεξεργασμένα αλλαντικά, τα τρανς λιπαρά και το νερό που είναι εμπλουτισμένο με μέταλλα και χημικά θα πρέπει να αποφεύγονται.

Ο ρόλος των συμπληρωμάτων διατροφής είναι πολύ σημαντικός. Η ρεσβερατρόλη, η κουρκουμίνη, οι κατεχίνες, το ελλαγικό οξύ, τα ιχθυέλαια, η λουτεολίνη, το λυκοπένιο, η Ν-ακετυλοκυστεΐνη, η κερσετίνη, η βιταμίνη Α, η ασταξανθίνη, το καφεϊκό οξύ και οι συνδυασμοί αυτών αποδεδειγμένα συμμετέχουν στα συστήματα αποτοξίνωσης του ανθρώπινου οργανισμού. Ιδιαίτερη μνεία θα πρέπει ωστόσο να γίνει για τη σουλφοραφάνη, η οποία φαίνεται ότι υπερτερεί μεταξύ των διαφόρων συμπληρωμάτων, καθώς ευνοεί συγκεκριμένο μεταβολικό μονοπάτι που τροποποιεί τις τοξίνες και τις προετοιμάζει για απέκκριση.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Nutritional aspects of detoxification in clinical practice. Cline JC. Altern Ther Health Med. 2015 May-Jun;21(3):54-62.