Τα τελευταία 50 έτη η αυξημένη αρτηριακή πίεση έχει αναγνωριστεί ως μείζων παράγοντας που συμβάλλει στην εμφάνιση καρδιαγγειακών και άλλων νοσημάτων. Για το λόγο αυτό έχουν δημιουργηθεί διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες για τη διαχείριση της αρτηριακής πίεσης, η εφαρμογή των οποίων έχει συμβάλει στη μείωση του μέσου επιπέδου αρτηριακής πίεσης και σε μια αξιοσημείωτη μείωση στα ποσοστά θνησιμότητας από καρδιαγγειακές παθήσεις. Ωστόσο, η μείωση των ποσοστών θνησιμότητας από τα καρδιαγγειακά νοσήματα είναι σχετικά στάσιμη τα τελευταία πέντε χρόνια και η καρδιαγγειακή νόσος παραμένει η κύρια αιτία θανάτου στις περισσότερες βιομηχανικές χώρες. Ασφαλώς, μέρος του προβλήματος έγκειται στη μη τήρηση της θεραπείας. Τι άλλο όμως μπορούμε να κάνουμε για να αντιμετωπίσουμε την αυξημένη αρτηριακή πίεση;

1. Αποφεύγουμε το αλάτι στο φαγητό. Στην καθημερινότητά μας συνηθίζουμε να τρώμε πολύ αλάτι κάτι που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στην επεξεργασία των τροφών. Σύμφωνα με πολλές μελέτες, το αλάτι είναι συνδεδεμένο με την πίεση και με την λειτουργία της καρδιάς και ευθύνεται για πολλά εγκεφαλικά επεισόδια. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο που οι περισσότερες προσπάθειες για την υγεία περιέχουν το μέτρο της μείωσης αλατιού ενώ πολλοί ειδικοί δίνουν αγώνα για την μείωση του αλατιού και στη βιομηχανία των τροφίμων.
2. Μειώνουμε το σωματικό βάρος. Η απώλεια βάρους μπορεί να διαφοροποιήσει σε μεγάλο βαθμό την υγεία της καρδιάς. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, η απώλεια του 5% της μάζας του σώματός, μειώνει σημαντικά την αρτηριακή πίεση. Παλιότερες μελέτες λένε πως η μείωση του βάρους κατά οκτώ περίπου κιλά είναι συνδεδεμένη με τη μείωση της συστολικής αρτηριακής πίεσης.
3. Εντάσσουμε τη σωματική άσκηση στην καθημερινότητά μας. Ακόμη και ένας σύντομος περίπατος, αν είναι καθημερινός, μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση της υπέρτασης. Η σωματική άσκηση δυναμώνει την καρδιά και διευκολύνει την κυκλοφορία του αίματος σε ολόκληρο το σώμα, με αποτέλεσμα να μειώνεται η πίεση που ασκείται στις αρτηρίες. Για αποτελεσματική διαχείριση της υπέρτασης, οι ειδικοί παραδοσιακά συνιστούν 150 λεπτά ήπιας άσκησης (π.χ. περπάτημα) ή 75 λεπτά έντονης άσκησης (π.χ. τρέξιμο) την εβδομάδα.
4. Καλύτερη διαχείριση του στρες. Η ψυχολογική καταπόνηση λόγω των καθημερινών υποχρεώσεων επιδεινώνει περαιτέρω την υπέρταση. Η χρόνια αγχώδης διαταραχή προκαλεί συστολή των αιμοφόρων αγγείων και αύξηση των καρδιακών παλμών, με αποτέλεσμα η αρτηριακή πίεση να παραμένει μόνιμα υψηλή. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να αντιμετωπιστεί το στρες –από τη χαλαρωτική μουσική ή ένα αφρόλουτρο μέχρι τη γιόγκα και τον διαλογισμό.
5. Μεγάλος αριθμός μελετών έχει αναδείξει την αντιυπερτασική δράση διαφόρων συμπληρωμάτων διατροφής. Η κατανάλωση ελαιολάδου, του θεμελίου λίθου της Μεσογειακής διατροφής σχετίζεται με μείωση της αρτηριακής πίεσης, αποτέλεσμα που αποδίδεται στις πολυφαινόλες που διαθέτει. Πρόσφατα μεγάλο ενδιαφέρον υπάρχει για το απόσταγμα των φύλλων της ελιάς. Τα φύλλα ελιάς περιέχουν ελαιοευρωπαΐνη και υδροξυτυροσόλη που είναι υπεύθυνες για την αντιυπερτασική δράση, η οποία είναι εφάμιλλη της δράσης της καπτοπρίλης(αναστολέας μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης) σε ασθενείς με υπέρταση πρώτου σταδίου. Επιπλέον διάφορα αντιοξειδωτικά, όπως η ρεσβερατρόλη και το λυκοπένιο, έχουν επιδείξει αντιυπερτασική δράση που βασίζεται σε διάφορους μηχανισμούς.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Nutrition and nutraceutical supplements in the treatment of hypertension. Houston MC. Expert Rev Cardiovasc Ther. 2010 Jun;8(6):821-33.
2. Nutraceuticals for blood pressure control. Sirtori CR, Arnoldi A, Cicero AF. Ann Med. 2015;47(6):447-56.